Nestlé Việt Nam bị Viện Dinh dưỡng yêu cầu gỡ bỏ nội dung quảng cáo không đúng trên sản phẩm Nestlé Milo

Sau vụ sản xuất, tiêu thụ sữa bột giả vừa được Bộ Công an triệt phá, ngày 17/4/2025, Bộ Y tế có công văn số 2310/BYT-ATTP về việc quảng cáo thực phẩm, thực phẩm chức năng.

Bộ Y tế cho biết, hiện nay có tình trạng một số bác sĩ, dược sĩ, nhân viên y tế tham gia quảng cáo thực phẩm, thực phẩm chức năng gây hiểu lầm cho người sử dụng.

Theo quy định tại Khoản 2 Điều 27 Nghị định 15/2018/NĐ-CP ngày 2/2/2018 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm: Không sử dụng hình ảnh, thiết bị, trang phục, tên, thư tín của các đơn vị, cơ sở y tế, bác sĩ, dược sĩ, nhân viên y tế, thư cảm ơn của người bệnh, bài viết của bác sĩ, dược sĩ, nhân viên y tế để quảng cáo thực phẩm.

Bộ Y tế yêu cầu các đơn vị trực thuộc rà soát, kiểm tra, xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý nếu có vi phạm và báo cáo về Bộ Y tế (qua Cục An toàn thực phẩm).

Bộ Y tế cũng đề nghị các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế; các viện trực thuộc Bộ Y tế; các trường đại học, cao đẳng y, dược trực thuộc Bộ Y tế; các hội, hiệp hội liên quan đến thực phẩm; Tổng hội Y học Việt Nam thông báo đến toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động (kể cả người lao động của đơn vị đã nghỉ công tác) về tình trạng trên.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Y tế tại công văn số 2310 của Bộ Y tế, ngày 21/4/2025, Viện Dinh dưỡng cũng đã có văn bản số 368 gửi Nestlé Việt Nam về việc “rà soát việc sử dụng kết quả nghiên cứu khoa học trong truyền thông”, trong đó nêu rõ yêu cầu “Công ty kiểm tra, rà soát các nội dụng truyền thông, quảng cáo  sản phẩm thực phẩm, nếu có bất lỳ thông tin nào liên quan đến Viện Dinh dưỡng mà vi phạm các quy định nêu trên, đề nghị gỡ bỏ ngay nhằm bảo đảm tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật trong hoạt động truyền thông, quảng cáo sản phẩm cũng như tuyên truyền phổ biến kiến thức về dinh dưỡng cho cộng đồng”.

Thông tin tới báo chí, TS. BS. Nguyễn Hồng Trường – Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng cho biết, năm 2022-2023, Viện Dinh dưỡng đã hợp tác với Nestlé Việt Nam triển khai đề tài nghiên cứu khoa học “Hiệu quả giáo dục thể chất kết hợp với sử dụng sản phẩm bổ sung sữa lúa mạch Nestlé Milo lên tình trạng dinh dưỡng, thể lực và trí lực của học sinh tại một số trường tiểu học tỉnh Ninh Bình”.

Đề tài nghiên cứu được tiến hành từ tháng 6/2022 – 3/2023 thuộc nghiên cứu thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng tại cộng đồng trên 576 học sinh tiểu học tại Ninh Bình (300 nhóm trẻ ở nhóm can thiệp, 276 ở trẻ nhóm chứng).

Thiết kế nghiên cứu là thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng tại cộng đồng nhằm đánh giá hiệu quả của giáo dục thể chất kết hợp với sử dụng sản phẩm…

Đề tài nghiên cứu này đã được Hội đồng nghiệm thu kết quả thực hiện nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp cơ sở và có kết luận: Hoạt động thể lực theo giáo án và kết hợp sử dụng sản phẩm thực phẩm bổ sung “Sữa lúa mạch Nestlé Milo” cho học sinh tiểu học không ghi nhận hiệu quả cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho học sinh sau 3 tháng nghiên cứu.

Hoạt động thể lực theo giáo án và kết hợp sử dụng sản phẩm thực phẩm bổ sung “Sữa lúa mạch Nestlé Milo” cho học sinh tiểu học góp phần cải thiện tất cả các thành tố trong tố chất thể lực như sức nhanh, sức mạnh, sức bền, độ mềm dẻo và năng lực khéo léo của học sinh tiểu học sau 3 tháng.

Nội dung kết luận thứ 3 được thể hiện là hoạt động thể lực theo giáo án và kết hợp sử dụng sản phẩm thực phẩm bổ sung “Sữa lúa mạch Nestlé Milo” cho học sinh tiểu học không ghi nhận hiệu quả cải thiện tình trạng trí lực cho học sinh tiểu học sau 3 tháng nghiên cứu.

Ở góc nhìn pháp lý, trả lời trên Báo Giáo dục và Thời đại, luật sư Diệp Năng Bình – Đoàn luật sư TPHCM nhìn nhận, học sinh tiểu học là người chưa thành niên, thuộc nhóm đối tượng đặc biệt nhạy cảm, dễ bị tổn thương và chịu sự bảo vệ đặc biệt của pháp luật.

Theo Luật Trẻ em 2016, mọi hoạt động liên quan đến trẻ em phải đảm bảo quyền được bảo vệ về thân thể, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm và đặc biệt là quyền được tham gia một cách tự nguyện, có sự đồng thuận của cha mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp.

Bên cạnh đó, căn cứ Nghị định số 109/2016/NĐ-CP về cấp chứng chỉ hành nghề và cấp giấy phép hoạt động khám bệnh, chữa bệnh, và Thông tư 45/2018 của Bộ Y tế quy định về nghiên cứu lâm sàng, nghiên cứu có sự tham gia của con người phải tuân thủ các điều kiện: Phải được Hội đồng đạo đức trong nghiên cứu y sinh học thẩm định, chấp thuận trước khi triển khai. Đối với nghiên cứu trên người chưa thành niên, phải có sự đồng ý của người đại diện hợp pháp (cha, mẹ hoặc người giám hộ). Sự đồng thuận của chính trẻ em, nếu các em có đủ khả năng nhận thức.

Luật sư cũng lưu ý thêm, với mục đích và tính chất thương mại của nghiên cứu, mặc dù được giới thiệu là nghiên cứu khoa học, nhưng việc sử dụng kết quả nghiên cứu để quảng cáo sản phẩm có mục tiêu thương mại có thể bị xem là lạm dụng nghiên cứu khoa học cho mục đích tiếp thị trá hình.

“Trẻ em không phải công cụ marketing, càng không phải “chuột bạch” cho các chiến dịch tiếp thị trá hình đội lốt nghiên cứu khoa học.

Trong một xã hội văn minh, trẻ em phải được bảo vệ, không bị lợi dụng vì bất kỳ lý do nào, đặc biệt là để phục vụ mục tiêu lợi nhuận của doanh nghiệp. Việc này không chỉ cần lên án, mà cần phải được xem xét theo quy định pháp luật để làm gương, bảo vệ trẻ em và giữ vững chuẩn mực đạo đức trong nghiên cứu và quảng cáo”, chuyên gia pháp lý nêu quan điểm.