KTS. Phạm Thanh Tùng: "Chung cư hạnh phúc phải an toàn và đầy đủ tiện ích cơ bản"

Đây là một gợi ý vô cùng quan trọng với các gia đình đang băn khoăn tìm nơi an cư có đầy đủ tiện ích, thật sự an toàn với trẻ nhỏ, được Kiến trúc sư Phạm Thanh Tùng - Chánh Văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam nêu ra tại Tọa đàm “Nhận diện tiêu chí chung cư an toàn và hạnh phúc cho trẻ em” do Tạp chí Trẻ em Việt Nam tổ chức vào đầu tháng 8/2024.

Chung cư hạnh phúc phải đảm bảo an toàn với trẻ nhỏ

Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã thông qua Công ước quốc tế về quyền trẻ em. Việt Nam là quốc gia đầu tiên ở Châu Á và quốc gia thứ hai trên thế giới phê chuẩn Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em vào ngày 20/2/1990. Khi đó đất nước đang bị cấm vận, rất khó khăn, nhưng Đảng và Nhà nước vẫn rất quan tâm tới đối tượng trẻ em.

Dẫn ra thí dụ này, Kiến trúc sư Phạm Thanh Tùng khẳng định, luật đã có các quy định bắt buộc về thiết kế an toàn và các tiện ích cho trẻ em khi xây dựng công trình nhà ở. Hiện nay có rất nhiều luật đã được Quốc hội thông qua, đưa vào áp dụng như: Luật Xây dựng, Luật Quy hoạch, Luật Kinh doanh bất động sản… đều có các quy định đầy đủ.

"Việt Nam đã áp dụng tiêu chuẩn không kém gì so với nước ngoài, thậm chí còn chi tiết và khắt khe hơn. Ví dụ, ở Việt Nam quy định công trình dưới 9 tầng lan can cao không được thấp hơn 1m, từ 9 tầng trở lên thì lan can phải cao hơn 1m4, trong khi ở Anh chỉ quy định là 1m1. Tại Anh, các khe hở lan can quy định là 100mm, nhưng Việt Nam quy định cụ thể hơn là phải nhỏ hơn 100mm để không đút vừa quả bóng trẻ con chơi, lan can không được chạy ngang, phải chạy đứng để trẻ con không leo trèo", ông Tùng dẫn quy định đồng thời cũng nêu thực tế là để có được chung cư hạnh phúc thì chính phụ huynh phải nâng cao ý thức tại các tòa nhà.

Hiện nay, phụ huynh đang biến lan can, lối ra của căn hộ trở thành nơi chứa đồ. Khi Bộ Công an đi kiểm tra vấn đề Phòng cháy chữa cháy thì thấy có một thực tế là các bà mẹ hiện nay “xanh hoá” ban công để có rau ăn, có hoa ngắm, nhưng quên rằng điều chúng ta đang làm rất nguy hiểm khi những đứa trẻ có thể dẫm lên đó và trèo ra ngoài ban công, chưa kể còn gây nguy hiểm cho những cư dân sinh sống ở tầng dưới. 

Bên cạnh đó, quy chuẩn về kiến trúc hiện nay là khi quy hoạch đất để xây dựng, không được phép quá 40%, còn lại phải để đất để trồng cây xanh, công viên, khu vui chơi giải trí... đáp ứng nhu cầu của dân cư, đặc biệt là trẻ em. Tuy nhiên, khi triển khai trên thực tế, các khu chung cư đang bị quy hoạch và bị đẩy ra khỏi những nơi rất thiếu tiện ích cho các em. 

“Thế hệ của chúng tôi sống ở tập thể Kim Liên, Trung Tự theo đúng kiến trúc của thế giới - “đô thị 15 phút”. Chỉ 15 phút đã ra đến bệnh viện, công viên, trường học, các khu chợ,... Nhà nước đã xây dựng từ những năm 1960 và không thua kém gì thế giới. Đến ngày hôm nay, khi đại dịch Covid-19 bùng nổ, tôi chứng kiến hàng vạn người bế con cấp cứu từ TP. HCM di tản về các vùng quê, thậm chí ra ngoài Bắc, vì không tìm thấy các tiện ích thiết yếu ở gần nơi họ sinh sống. Thực tế này đặt ra vấn đề, phải chăng quy hoạch chung của chúng ta có điều gì chưa đúng? Chúng ta đẩy các chung cư ra ở những nơi rất thiếu tiện ích, nhất là những vấn đề cần thiết cho trẻ nhỏ là trường học và bệnh viện”, Kiến trúc sư Phạm Thanh Tùng nói.

Kiến trúc sư Phạm Thanh Tùng nhấn mạnh, môi trường sống hạnh phúc cho trẻ nhỏ phải là ở nơi an toàn, đáp ứng được nhu cầu cần thiết trong cuộc sống chứ không phải nơi có căn hộ cao cấp, tiện nghi đắt tiền.

"Mỗi gia đình nên lựa chọn một nơi ở phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của mình. Chung cư hạnh phúc không nhất thiết phải quá rộng lớn hay sang trọng, mà quan trọng nhất là phải mang lại cảm giác an toàn và đáp ứng được những nhu cầu cơ bản của cuộc sống", ông Tùng chia sẻ.

Hãy đặt mình vào vị trí của trẻ để lựa chọn nơi an cư phù hợp

Để giải quyết thực trạng này, Kiến trúc sư Phạm Thanh Tùng đưa ra một số khuyến nghị dành cho cơ quan chức năng, chủ đầu tư và người thuê nhà. Đầu tiên, để tạo nên những không gian sống thực sự an toàn - hạnh phúc, chủ đầu tư cần đặt mình vào vị trí của những đứa trẻ. Trẻ em không chỉ cần một nơi an toàn để sinh sống mà còn khao khát một môi trường tràn đầy niềm vui và tình yêu thương.

“Giả sử cha mẹ muốn cho con đi học nhưng khi nhìn quanh khu chung cư lại là các trường quốc tế với học phí hàng nghìn đô la một tháng thì họ không thể kham nổi”, ông Tùng nói và cho rằng các dự án nên hướng tới việc đáp ứng nhu cầu cả về giáo dục, y tế, sinh hoạt cộng đồng chung để phát triển toàn diện, chứ không phải chỉ có vài khối nhà với những căn hộ là xong. Việc bố trí các tiện ích giáo dục như trường học, công viên ngay trong khuôn viên dự án sẽ giúp các bậc phụ huynh yên tâm hơn khi lựa chọn nơi an cư cho con em mình.

"Không chỉ chủ đầu tư, các cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt là Bộ Xây dựng cần phải có trách nhiệm hơn nữa trong việc bảo vệ quyền lợi của trẻ em. Việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, xây dựng các tiêu chuẩn cụ thể cho nhà ở chung cư là điều cấp bách", ông Tùng nêu quan điểm.

Kiến trúc sư Phạm Thanh Tùng kiến nghị in bộ tiêu chuẩn nhà chung cư, Luật An toàn giao thông và nội quy chung cư để phát cho cư dân là một sáng kiến rất nên làm, góp phần nâng cao ý thức của người dân và đảm bảo an toàn cho trẻ em.

"Để đảm bảo chất lượng các dự án bất động sản, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác giám sát từ khâu thiết kế đến khi hoàn công. Việc kiểm tra kỹ lưỡng trước khi nghiệm thu là vô cùng quan trọng để phát hiện và khắc phục những sai sót, đảm bảo dự án đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn. Nếu dự án không đạt yêu cầu, cơ quan quản lý nhà nước phải có biện pháp xử lý nghiêm minh, không nghiệm thu", ông Tùng nhấn mạnh.

Cuối cùng, những người mua nhà phải đặt ra mục tiêu là nhằm hướng tới các chung cư an toàn và hạnh phúc cho trẻ nhỏ và cân nhắc kỹ lưỡng để lựa chọn nơi ở đáng sống, phù hợp với điều kiện kinh tế của gia đình. 

Thay vì chạy theo xu hướng hoặc so sánh với người khác, mỗi gia đình nên lựa chọn một nơi ở phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của mình. Một ngôi nhà lý tưởng không nhất thiết phải quá rộng lớn hay sang trọng, mà quan trọng là mang lại cảm giác thoải mái, an toàn và đáp ứng được những nhu cầu cơ bản của cuộc sống. Việc lựa chọn một căn hộ hoặc chung cư cũng vậy, chúng ta cần cân nhắc kỹ lưỡng về vị trí, tiện ích và chi phí sinh hoạt để đảm bảo chất lượng cuộc sống.

“Cha mẹ cần chọn một nơi ở phù hợp với hoàn cảnh của mình, khi sống ở đó bản thân cảm thấy vui vẻ, đáp ứng được những nhu cầu tối thiểu thì đó là hạnh phúc. Hãy tìm một chỗ ở an toàn, con trẻ được đáp ứng yêu cầu của Luật Bảo vệ quyền trẻ em, được học tập, vui chơi và bảo vệ. Sau này nếu gia đình có điều kiện tốt hơn thì có thể chuyển đổi sang chỗ ở tiện nghi hơn. Phụ huynh đừng đặt nặng vấn đề quá về một căn hộ cao cấp hào nhoáng, mà hãy nghĩ xa hơn tới môi trường tốt cho con có thể sinh sống và học tập, phát triển lâu dài”, Kiến trúc sư Phạm Thanh Tùng chia sẻ.

Cần quy định chi tiết về tiêu chuẩn xây dựng để chung cư thật sự an toàn - hạnh phúc với trẻ em

Luật sư Phạm Thanh Tuấn, đoàn Luật sư TP Hà Nội, chuyên gia pháp lý bất động sản đánh giá việc đảm bảo điều kiện sống an toàn cho trẻ em hệ thống văn bản pháp lý hiện nay khá đầy đủ, toàn diện do được Đảng và Nhà nước quan tâm trong chiến lược phát triển con người.

Cụ thể tại Điều 37 Hiến pháp quy định trẻ em được Nhà nước, gia đình và xã hội bảo vệ, chăm sóc và giáo dục; Luật Trẻ em 2016 về bảo đảm an toàn cho trẻ; Luật Hôn nhân và gia đình quy định về trách nhiệm bảo đảm an toàn của cha mẹ đối với con cái;… tuy nhiên, về thực thi vẫn còn một vài bất cập.

Quyết định số 458/QĐ-LĐTBXH năm 2011 quy định về các tiêu chí của một ngôi nhà an toàn vẫn còn khá chung chung, chưa có quy định rõ ràng từng trường hợp cụ thể, áp dụng cho các căn nhà riêng lẻ ở khu vực nông thôn hay chung cư,.. chưa có sự phân biệt trong khi sản phẩm bất động sản khá nhiều, chưa có quy định cụ thể về việc bảo đảm an toàn cho trẻ tại chung cư trong khi đây là một loại hình bất động sản phổ biến trên thị trường, thậm chí còn chưa hướng tới mục tiêu hạnh phúc cho trẻ. 

Từ thực trạng của các dự án chung cư và mong muốn của người mua nhà, Luật sư Phạm Thanh Tuấn khuyến nghị về chính sách nhà ở và bất động sản:

Thứ nhất, cần có những quy định cụ thể, rõ ràng và chi tiết hơn nữa về tiêu chuẩn thiết kế, xây dựng và quản lý các khu chung cư, đặc biệt là những khu vực liên quan trực tiếp đến trẻ em như sân chơi, khu vui chơi, thang máy, cầu thang thoát hiểm... Ngoài ra, cần có sự phân biệt rõ ràng giữa quy định đối với nhà ở riêng lẻ và nhà ở chung cư. Các khu chung cư có mật độ dân cư cao, nhiều tiện ích công cộng, vì vậy yêu cầu về an toàn, chất lượng và tiện ích cũng cần phải cao hơn.

Thứ hai, ngoài việc đáp ứng được các tiêu chí này, chủ đầu tư sẽ tạo được sự khác biệt, thu hút khách hàng và nâng cao giá trị thương hiệu của dự án thì nhà nước cũng cần có những chính sách ưu đãi, hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư vào các dự án đáp ứng được các tiêu chí về chất lượng và an toàn, tạo động lực để các doanh nghiệp đầu tư vào các dự án chất lượng cao.

Thứ ba, Luật pháp có thể rất hoàn thiện, đầy đủ nhưng nếu không được thực thi nghiêm túc thì cũng vô nghĩa. Do đó, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Việc nghiệm thu các dự án trước khi đưa vào sử dụng là rất quan trọng. Các cơ quan chức năng cần có những tiêu chí nghiệm thu chặt chẽ để đảm bảo rằng các dự án đã đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về chất lượng và an toàn.

Ngoài ra, cần tăng cường công tác tuyên truyền pháp luật đến các chủ đầu tư, đơn vị thi công và người dân để nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc tuân thủ các quy định về xây dựng và quản lý nhà ở.