Nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ em toàn quốc

Theo báo cáo sơ kết của Vụ Giáo dục Mầm non, Bộ GD&ĐT, đến hết năm học 2021-2022, toàn quốc có 30.786 cơ sở giáo dục mầm non; trong đó, có 15.401 trường mầm non và 15.385 cơ sở giáo dục mầm non độc lập (bao gồm nhóm trẻ, lớp mẫu giáo, lớp mầm non độc lập).

Cơ sở vật chất tại các cơ sở giáo dục mầm non ở các địa phương đã được cải thiện đáng kể. Những điều kiện cho trẻ đến trường, đặc biệt là trẻ em vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng kinh tế đặc biệt khó khăn ngày một tốt hơn.

Nhiều chính sách hỗ trợ trẻ mầm non đã được thực hiện tốt. Tính đến hết năm học 2021-2022, theo số liệu báo cáo từ 63 tỉnh, thành phố, có 995.821 lượt trẻ em mẫu giáo được hỗ trợ ăn trưa với kinh phí hơn 1.170 tỷ đồng.

Đến hết tháng 9/2022, 40 tỉnh, thành phố đã ban hành Nghị quyết Hội đồng nhân dân quy định mức hỗ trợ cụ thể đối với trẻ em, trong đó, 5 tỉnh ban hành mức hỗ trợ cao hơn so với quy định; hơn 86.000 trẻ em thuộc đối tượng nhận hỗ trợ.

Toàn quốc có 28.837 giáo viên được hưởng chính sách đối với giáo viên mầm non dạy lớp ghép, tăng cường tiếng Việt cho trẻ em người dân tộc thiểu số; 2.272 trường mầm non đủ điều kiện được thụ hưởng chính sách hỗ trợ kinh phí tổ chức nấu ăn cho trẻ em đối với cơ sở giáo dục mầm non công lập ở địa bàn khó khăn, tạo điều kiện để trẻ em có bữa ăn trưa tại trường.

Các chính sách này đã tác động sâu sắc tới phát triển giáo dục mầm non, hỗ trợ trẻ em vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần tăng tỷ lệ huy động trẻ đến trường và tỷ lệ chuyên cần; nâng tỷ lệ trẻ được nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục 2 buổi/ngày. Từ đó, giảm tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng, góp phần nâng cao chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em.

Đến nay, 40 tỉnh, thành phố đã ban hành Nghị quyết về mức hỗ trợ tối thiểu đối với giáo viên mầm non làm việc tại cơ sở giáo dục mầm non dân lập, tư thục ở địa bàn có khu công nghiệp, chăm sóc từ 30% trẻ trở lên là con công nhân. Mức hỗ trợ tối thiểu là 800.000 đ/người/tháng, trong đó, 38 tỉnh, thành phố hỗ trợ bằng mức quy định, 2 thành phố là Hà Nội và Hải Phòng hỗ trợ cao hơn.

Bên cạnh những kết quả đạt được, tại hội nghị, đại diện Sở GD&ĐT các địa phương cũng đề cập đến nhiều khó khăn, hạn chế hiện nay về công tác quản lý chỉ đạo, công tác quy hoạch và đầu tư phát triển giáo dục mầm non, chính sách đối với trẻ em, đội ngũ giáo viên…

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Ngô Thị Minh khẳng định, Nghị định số 105/2020/NĐ-CP về chính sách phát triển giáo dục mầm non là một văn bản quan trọng. Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo sát sao, các địa phương tích cực tham mưu và triển khai thực hiện; đã có nhiều cách làm, phương pháp để thực hiện Nghị định này.

Tuy nhiên, việc thực hiện Nghị định vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế. Việc tham mưu ban hành văn bản quy định mức hỗ trợ cụ thể theo thẩm quyền (chính sách giáo dục mầm non khu công nghiệp và việc thu phí dịch vụ hỗ trợ không sử dụng ngân sách nhà nước...) ở một số địa phương vẫn còn chậm.

Đến nay, sau 2 năm Nghị định được ban hành, vẫn còn 8 tỉnh, thành phố chưa ban hành Nghị quyết HĐND việc thực hiện chính sách địa phương.

Thu nhập của giáo viên mầm non, đặc biệt là giáo viên ngoài biên chế, nhân viên nuôi dưỡng hiện nay còn thấp so với mặt bằng chung của xã hội, chưa tương xứng với cường độ lao động và tính chất công việc.

Mức hỗ trợ chính sách đối với trẻ em và giáo viên mầm non vẫn thấp. Do điều kiện ngân sách nhà nước hạn chế, vẫn còn một số trẻ em và giáo viên chưa được hưởng chính sách như trẻ nhà trẻ, giáo viên dạy lớp ghép, tăng cường tiếng Việt... Tại một số đơn vị do tình hình dịch bệnh Covid-19, nên việc chi trả chính sách chưa kịp thời.

Công tác huy động các tổ chức, cá nhân tham gia phát triển giáo viên mầm non ở khu vực có khu công nghiệp ở một số địa phương còn hạn chế; số cơ sở giáo viên mầm non phục vụ con công nhân được thành lập bởi các doanh nghiệp sử dụng lao động vẫn còn ít. Việc thực hiện quy định cho tổ chức, cá nhân thuê cơ sở vật chất hiện có của nhà nước làm cơ sở giáo viên mầm non ngoài công lập với mức phí ưu đãi hoặc sử dụng ngân sách nhà nước xây dựng cơ sở vật chất cho thuê để thành lập các cơ sở giáo viên mầm non ngoài công lập bảo đảm trường, lớp mầm non phục vụ con công nhân ở địa bàn có khu công nghiệp khó thực hiện.

Công tác quy hoạch và phát triển mạng lưới trường, lớp mầm non tại nhiều địa phương chưa theo kịp nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu đưa trẻ đến trường của nhân dân; thiếu trường/lớp ở khu đô thị, khu đông dân cư, khu công nghiệp phát triển nóng về công nghiệp và dịch vụ. Đầu tư cho giáo dục mầm non chưa đáp ứng yêu cầu, chủ yếu phụ thuộc vào nguồn ngân sách hạn hẹp của nhà nước và mới tập trung cho cơ sở giáo dục mầm non công lập.​