Trường học tổ chức “Phiên tòa giả định”: Giáo dục pháp luật bằng trải nghiệm sống động và nhân văn

Không phải là một tiết học lý thuyết khô khan, chương trình đã đưa học sinh đến gần hơn với thế giới pháp luật qua trải nghiệm sống động, nhân văn và đầy cảm xúc – nơi mỗi câu hỏi, mỗi lời khai, mỗi bản án đều trở thành một bài học sâu sắc về kỷ luật, trách nhiệm và lòng nhân ái.

Cách tiếp cận sáng tạo trong giáo dục pháp luật tại trường học

Khác với hình thức mô phỏng sân khấu hóa, Phiên tòa giả định tại Wellspring được tái hiện như một phiên tòa thật sự, có đầy đủ hội đồng xét xử, kiểm sát viên, luật sư, bị cáo, bị hại, cùng sự tham gia của thầy cô, phụ huynh và hơn 1.000 học sinh Trung học. Các em không chỉ được trải nghiệm không khí nghiêm túc của pháp đình, hiểu rõ quy trình xét xử, khung hình phạt và hậu quả pháp lý mà còn chủ động đặt câu hỏi và đối thoại với các luật sư, chuyên gia pháp lý.  Từ đó hình thành nhận thức sâu sắc rằng pháp luật luôn hiện diện trong từng hành vi, quyết định và lựa chọn của con người.

Hai chủ đề được chọn trong phiên tòa giả định đều là vấn đề nóng của học đường hiện nay: “Bạo lực học đường”(Dành cho Học sinh Khối 6-8) với bài học cảnh tỉnh về sự bột phát cảm xúc, nơi một hành vi xô xát nhỏ có thể dẫn tới hậu quả nghiêm trọng và tổn thương lâu dài; chủ đề “An toàn - an ninh mạng” (Dành cho Học sinh Khối 9-12) mang đến câu chuyện về một học sinh tò mò học cách chiếm quyền tài khoản mạng xã hội, để rồi phải đối diện với án phạt thật.

Với cách làm mới mẻ, Wellspring Hanoi đã cho thấy giáo dục pháp luật hoàn toàn có thể trở nên hấp dẫn, gần gũi và mang giá trị chuyển hóa hành vi thực tế. Thay vì chỉ “dạy để nhớ”, Nhà trường dạy để sống đúng, hành xử đúng, và lan tỏa điều đúng. Mỗi tình huống, mỗi câu hỏi tương tác giữa học sinh và luật sư chính là một bài học công dân thực thụ – nơi lý trí và cảm xúc gặp nhau để hình thành niềm tin và ý thức pháp luật bền vững.

Chuyển hóa kỷ luật thành tinh thần tôn trọng và tự chủ ở mỗi cá nhân

Theo đại diện Ban Giám hiệu Nhà trường, giáo dục pháp luật không phải để răn đe,mà để khai mở nhận thức và nuôi dưỡng giá trị sống nhân văn. TS. Nguyễn Vĩnh Sơn - Tổng Hiệu trưởng trường Wellspring Hanoi, bày tỏ: “Kỷ luật không phải để ràng buộc, mà cần được chuyển hóa thành tinh thần của sự tôn trọng và tự chủ. Khi học sinh hiểu luật và nghiêm túc chấp hành, các em đang bảo vệ chính mình, bạn bè và cộng đồng".

Phiên tòa giả định vì thế được xem như một tiết học kỹ năng sống đầy sống động, nơi học sinh, giáo viên và phụ huynh cùng tham gia đối thoại với các luật sư từ Đoàn Luật sư TP. Hà Nội, học sinh chủ động tìm hiểu và phân biệt hành vi sai trái và tội phạm, hiểu rõ quy trình tố tụng, cũng như hệ quả xã hội và nhân văn của từng bản án. Mỗi câu hỏi học sinh đặt ra một cách chủ động và đầy hào hứng là minh chứng rằng pháp luật không còn xa lạ mà đang trở thành một phần của tư duy và hành động thế hệ trẻ.

Giáo dục pháp luật hòa cùng tinh thần “Không Một Mình”

Phiên tòa giả định với chủ đề “An toàn - an ninh mạng” cũng là một trong những hành động thiết của Wellspring hưởng ứng chiến dịch Quốc gia: “Không một mình - Cùng nhau An toàn trực tuyến” trong việc  nâng cao nhận thức, trang bị kỹ năng an toàn số do Liên minh Niềm tin số khởi xướng, dưới sự bảo trợ  UNODC (Cơ quan của Liên hiệp quốc về chống ma túy và tội phạm), UNICEF (Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc), Bộ Công an, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế.

Thông điệp “Không Một Mình” không chỉ nói về sự sẻ chia, mà còn khẳng định vai trò đồng hành của pháp luật – luôn ở bên để bảo vệ quyền, hướng dẫn hành vi và gìn giữ công lý. Với Wellspring, đây chính là cách tiếp cận mới của sự kết nối giữa: Giáo dục - an ninh – pháp luật, giúp học sinh chủ động tìm hiểu, nâng cao hiểu biết, tuân thủ nghiêm túc và lan tỏa tinh thần thượng tôn pháp luật.

Thầy Sơn nhấn mạnh: “Mỗi học sinh sẽ Không Một Mình trên hành trình trở thành công dân có trách nhiệm vì luôn có gia đình, thầy cô, pháp luật và cộng đồng đồng hành”.

Phiên tòa giả định tại Wellspring Hanoi không chỉ là hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam (9/11) mà còn là biểu tượng của tinh thần đổi mới trong giáo dục pháp luật học đường. Thông qua trải nghiệm này, học sinh không chỉ “hiểu luật” mà còn biết sống đúng, sống nhân ái, và biết dựa vào pháp luật để bảo vệ bản thân cùng người khác.

Hệ thống Trường PTLC Song ngữ Quốc tế Wellspring - Wellspring Hanoi phối hợp cùng Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội, dưới sự bảo trợ của Sở Giáo dục & Đào tạo Hà Nội và Sở Tư pháp Hà Nội, đã tổ chức Phiên tòa giả định – một “tòa án thu nhỏ”, nơi pháp luật bước ra khỏi trang giấy để trở thành bài học sống động về công lý, trách nhiệm và lòng nhân ái.

 Đơn vị chuyên môn tham gia:

• Luật sư Nguyễn Văn Hà – Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP. Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội Luật gia TP. Hà Nội, Thành viên Hội đồng Phổ biến – Giáo dục pháp luật TP. Hà Nội.

• Luật sư Hoàng Minh Hiển – Phó Chủ tịch Hội đồng Khen thưởng – Kỷ luật, Phó Trưởng Ban Quan hệ Quốc tế.

• Cùng hai tổ chuyên án, mỗi tổ gồm 12 luật sư và chuyên viên pháp lý, trực tiếp tham gia xét hỏi, tranh luận và tương tác cùng học sinh.

Quy mô chương trình:

• Hơn 1.000 học sinh trung học (Khối 9–12) cùng phụ huynh và giáo viên Wellspring tham dự.

• 02 phiên tòa giả định: “Bạo lực học đường” (dành cho học sinh Khối 6–8) và “An toàn, an ninh mạng – Khi thế giới ảo không còn như ta nghĩ” (dành cho học sinh Khối 9–12).

Qua các tình huống có thật được tái hiện sinh động, học sinh và phụ huynh được trực tiếp quan sát – đặt câu hỏi – thảo luận cùng các luật sư, để hiểu sâu hơn mối liên hệ giữa pháp luật – giáo dục – cuộc sống. Từ đó, các em hình thành nhận thức chủ động về kỷ luật, công bằng, nhân ái và trách nhiệm công dân, trở thành những công dân trẻ hiểu luật, sống đúng luật và “không một mình” trong thế giới kết nối