Dự án thư viện số văn hóa S - GALLERY trải nghiệm tri thức đa phương tiện
Đức Thành
“Thư viện số văn hóa S-Gallery – Trải nghiệm tri thức đa phương tiện” hứa hẹn không chỉ mang đến những trải nghiệm trực quan về văn hóa truyền thống, mà còn là cơ hội để các em khám phá, học hỏi và kết nối với di sản văn hóa Việt Nam thông qua nền tảng số hiện đại.
Ngày 18/11/2025, tại Hội trường SIHUB (123 Trương Định, TP. Hồ Chí Minh), Trung tâm Thông tin và Chương trình Giáo dục (Sở GD&ĐT TP.HCM) phối hợp Công ty Cổ phần SANTANI đã ra mắt và công bố thỏa thuận hợp tác phát triển Dự án “Thư viện số văn hóa S-Gallery – Trải nghiệm tri thức đa phương tiện”. Sự kiện quy tụ đông đảo đại diện các Sở, ban ngành, giới chuyên môn giáo dục, văn hóa nghệ thuật, doanh nghiệp công nghệ cùng nhiều nhà sáng lập mô hình đọc và cộng đồng khuyến đọc trong cả nước.
Mở đầu chương trình là tiết mục biểu diễn đàn đá đầy cuốn hút do tài năng nhí Ngọc Giàu trình diễn. Dù còn trẻ, Ngọc Giàu đã khiến khán phòng bất ngờ bởi kỹ năng xử lý nhạc cụ tinh tế. Bé chia sẻ rằng, với tình yêu âm nhạc vô bờ, bé đặt mục tiêu mỗi năm học thêm một loại nhạc cụ mới, như một cách nuôi dưỡng ước mơ và tinh thần ham học hỏi không ngừng.
Tài năng nhí Ngọc Giàu mở đầu sự kiện với tiết mục đàn đá ấn tượng
Những năm gần đây, đội ngũ Công ty CP SANTANI đã thử nghiệm mô hình thư viện số bằng cách số hóa các chất liệu văn hóa đặc sắc (tên khởi đầu là S – Galaxy), từng bước hình thành hệ thống nội dung S-Gallery hiện nay. Điểm thí điểm đầu tiên được triển khai cùng Hội đồng Đội Quận 1 (cũ) tại Trường Tiểu học Chương Dương từ cuối tháng 5/2025.
Giao diện VR Tour của Trường Tiểu học Chương Dương, đưa học sinh khám phá các địa điểm biểu tượng của Thành phố Hồ Chí Minh như Chợ Bến Thành
Dựa trên thử nghiệm, nhận được những phản hồi tích cực, thư viện số văn hóa S–Galaxy phát triển mở rộng giai đoạn 2 để tiếp tục phát huy nguồn tư liệu văn hoá quý đến học sinh với bốn mảng nội dung lớn, đóng vai trò như bốn “cánh cửa” để trẻ bước vào thế giới văn hóa. Bao gồm: Di sản và giáo dục địa phương; Thiên hùng ca sử Việt; Danh nhân văn hóa Việt Nam; Văn hóa – nghệ thuật dân gian.
Hệ thống hóa chất liệu văn hóa: hướng đi mới để đưa văn hóa Việt đến gần học sinh phổ thông
Trong sự kiện, Tiến sĩ Lê Khánh Duy (ĐH Khoa học Tự nhiên TP.HCM) đưa người xem vào thế giới “giải mã văn hóa bằng công nghệ”. Anh giới thiệu cách sử dụng dữ liệu 3D, thư viện âm thanh, mô phỏng không gian và phân tích số để khiến di sản “sống dậy” một cách trực quan trước mắt học sinh.
TS. Duy cho rằng thế hệ trẻ tiếp thu tốt nhất bằng hình ảnh, vì vậy di sản nếu chỉ nằm trên trang giấy sẽ khó khơi gợi trí tưởng tượng. Khi kiến trúc cung đình, nhạc cụ hay trang phục cổ được số hóa, trẻ có thể thấy được màu sắc, cấu trúc, âm thanh và cả bối cảnh lịch sử của từng chất liệu văn hóa.
Anh dẫn chứng: Hàn Quốc đã biến thư viện số thành không gian tương tác đa giác quan bằng AR/VR; Trung Quốc xây dựng thư viện số như “khu vui chơi tri thức” kết hợp sách, phim, trò chơi và lớp học trực tuyến. Trẻ tiếp cận văn hóa như đang bước vào một chuyến phiêu lưu khám phá.
Tiến sĩ Lê Khánh Duy trình bày về các mô hình thư viện số tại Hàn Quốc, Trung Quốc
Từ các mô hình này, TS. Duy nhấn mạnh đây là thời điểm Việt Nam cần xây dựng hệ sinh thái thư viện số mang bản sắc Việt – vừa bảo tồn truyền thống, vừa đổi mới cách trẻ tiếp cận tri thức. Thư viện số không chỉ là nơi lưu trữ, mà là công cụ giúp trẻ khám phá văn hóa dân tộc theo cách hiện đại và phù hợp với thế hệ số. Công nghệ không thay thế văn hóa; công nghệ mở cánh cửa để thế hệ trẻ đến gần văn hóa hơn.
Trong sự kiện ra mắt, Công ty CP Santani và Trung tâm Thông tin & Chương trình Giáo dục (Sở GD-ĐT TP.HCM) đã ký kết mở rộng thư viện số văn hóa tại 10 trường đầu tiên. Dự án nhận được sự đồng hành của đối tác trong nước và quốc tế, nhằm xây dựng không gian trải nghiệm sống động, thân thiện hơn, qua đó khuyến khích trẻ em đến thư viện thường xuyên.
Ký kết hợp tác giữa Công ty CP Santani và Trung tâm Thông tin và Chương trình giáo dục thuộc Sở Giáo dục – Đào tạo TP.HCM
Sự đồng hành của Công ty TNHH QBB Việt Nam – doanh nghiệp Nhật Bản đề cao tinh thần tự lập cho trẻ – là minh chứng cho hiệu quả huy động nguồn lực xã hội vào chuyển đổi số giáo dục: doanh nghiệp quốc tế chung tay, doanh nghiệp trong nước cung cấp nền tảng, cộng đồng đóng góp chất liệu văn hóa, cùng hướng tới xây dựng một mô hình thư viện số bền vững và giàu chiều sâu.
Ông Kihara Shingo (thứ 2 từ trái sang) - Đại diện Công ty TNHH QBB đồng hành cùng dự án
Tọa đàm: “Thư viện số và Hành trình Kích hoạt Không gian Tự học”
Tại phần tọa đàm, câu chuyện xây dựng thư viện số được nhìn nhận dưới góc độ vừa thách thức vừa đầy ý nghĩa. Nhiều chuyên gia cho rằng việc tạo nên một thư viện văn hóa số cho trẻ em không đơn thuần là gom tư liệu và đưa lên nền tảng. Đó là cả một hành trình cân nhắc, chọn lọc và “dịch” lại tri thức theo ngôn ngữ phù hợp với lứa tuổi hiếu động và ham khám phá.
Các diễn giả, khách mời cùng nhà đồng hành chụp hình lưu niệm tại lễ ra mắt Dự án
Nhà văn Đông Vi mở đầu cuộc thảo luận bằng nhận định thẳng thắn: “Điều quan trọng không phải là kéo thật nhiều nội dung, mà là chọn lọc và trình bày sao cho trẻ dễ hiểu và hứng thú.” Câu nói này lập tức định hướng cuộc trao đổi: vấn đề không phải thiếu tài liệu, mà thiếu phương pháp để biến tài liệu thành trải nghiệm.
Thực tế cho thấy, ở các dự án như “Trạm đọc nghề xanh” hay phim khoa học thiếu nhi, khi hình ảnh sống động và âm thanh cuốn hút được đưa vào, trẻ lập tức chăm chú, tò mò và đặt nhiều câu hỏi. Giáo viên chia sẻ rằng, chỉ cần nội dung “đúng gu”, trẻ sẽ tự bước vào thế giới học tập không cần thúc giục. Một giáo viên kể lại sự bất ngờ khi cậu học trò ít nói nhất lớp bỗng giơ tay hỏi liên tục sau một đoạn phim về nghề truyền thống. Những khoảnh khắc nhỏ ấy chứng minh rằng trẻ không hề thụ động — chỉ cần có đúng cánh cửa để bước vào tri thức.
Suốt buổi thảo luận, các ý kiến đều gặp nhau ở một điểm: trẻ không cần quá nhiều kiến thức; các em cần nội dung phù hợp độ tuổi, được kể bằng hình ảnh, âm thanh và sự tương tác. Một thư viện số lý tưởng vì thế phải giúp trẻ tự tìm đường đến tri thức, thay vì đặt trước mặt các em một “núi” tài liệu.
Các diễn giả trao đổi tại lễ ra mắt Dự án ‘Thư viện số Văn hóa S-Gallery – Trải nghiệm tri thức đa phương tiện"
Những chia sẻ của giáo viên và phụ huynh còn gợi mở một điều quan trọng khác: giao diện, cách trình bày, tốc độ hiển thị hay khả năng cho trẻ tự thao tác đều là động lực tác động trực tiếp đến việc trẻ có muốn quay lại thư viện hay không. Thư viện số, theo đó, không thể chỉ đẹp mà phải thân thiện, đủ gần gũi để một em bé lớp 1 cũng có thể tự khám phá. Một không gian giáo dục mà tri thức không còn đứng yên trên trang sách, mà trở thành trải nghiệm, thành chuyển động, thành cảm xúc là điều mà thư viện số văn hoá S - Gallery muốn hướng tới.
Kết thúc phiên thảo luận, đại diện nhiều trường tiểu học bày tỏ mong muốn được hợp tác lâu dài với dự án. Các thầy cô tin rằng nếu thư viện số được triển khai đúng cách, đi cùng hoạt động trải nghiệm và có sự tham gia của giáo viên thư viện hoặc tình nguyện viên, dự án sẽ trở thành một phần thiết yếu trong việc nuôi dưỡng tình yêu văn hóa của trẻ. Như vậy, cùng các trang sách truyền thống, thư viện số sẽ trở thành một không gian học tập sống động – nơi trẻ học, hỏi, chơi, khám phá và từ đó hình thành niềm tự hào về văn hóa Việt Nam.
| Dự án thư viện số S-Gallery gồm bốn mảng nội dung lớn, như bốn “cánh cửa” để trẻ bước vào thế giới văn hóa: • Di sản và giáo dục địa phương: Học sinh tham quan đình làng, bảo tàng, di tích qua bản đồ 3D, ảnh số, VR và tour ảo – giải pháp hiệu quả cho những trường khó tổ chức hoạt động thực tế. • Thiên hùng ca sử Việt: Lịch sử được tái hiện bằng mô phỏng trận chiến, mộc bản triều Nguyễn số hóa, bản đồ cổ và tư liệu được dựng âm thanh – hình ảnh, giúp học sinh “nhìn thấy sử” thay vì chỉ ghi nhớ mốc thời gian. • Danh nhân văn hóa Việt Nam: Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch nước Nguyễn Hữu Thọ, nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu … được dựng thành phòng trưng bày ảo và câu chuyện minh họa sinh động, giúp trẻ cảm nhận chiều sâu nhân cách và giá trị sống. • Văn hóa – nghệ thuật dân gian: Trò chơi dân gian, tranh Đông Hồ, nhà ba miền, múa rối nước, nhạc cụ dân tộc… được trình bày bằng audio, hoạt hình và clip tương tác – nội dung khiến trẻ thích thú nhất vì văn hóa dân gian trở nên gần gũi và sống động. |
Like fanpage để theo dõi thông tin mới nhất
