Lưu ý khi sử dụng thuốc hạ sốt đặt trực tràng cho trẻ

Thuốc đạn (đặt trực tràng)

Là dạng thuốc ở thể rắn, viên thuốc có hình dáng như viên đạn nên được gọi là thuốc đạn.

Theo Phòng Điều dưỡng Bệnh viện Nhi đồng Thành phố, thành phần thuốc đạn gồm dược chất và tá dược, một số tá dược trơn, dính thường sử dụng với mục đích thay đổi độ tan, tính thấm giúp tăng khả năng hấp thu dược chất như bơ ca cao, gelatin, natri laurylsufat, tween, PEG…

Một số dễ chảy ở điều kiện thường. Sau khi đặt thuốc vào trực tràng, dưới tác dụng của thân nhiệt và niêm dịch các tá dược sẽ tan chảy và dược chất được giải phóng.

Tùy thuộc vào vị trí đặt thuốc khác nhau, quá trình hấp thu dược chất sẽ khác nhau. Dược chất đi theo đường trực tràng dưới và giữa sẽ hấp thu vào tĩnh mạch chủ dưới vào tuần hoàn chung, đi theo đường trực tràng trên sẽ hấp thu vào tĩnh mạch cửa gan vào tuần hoàn chung vì vậy đường thứ 2 khiến thuốc dễ bị chuyển hoá qua gan lần đầu.

Vì vậy để sử dụng thuốc đạn đặt trực tràng hiệu quả cần lưu ý: Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.

Khi nào dùng thuốc hạ sốt nhét hậu môn cho trẻ?

Theo Phòng Điều dưỡng Bệnh viện Nhi đồng Thành phố, sốt là một triệu chứng thường gặp ở trẻ em, do đó khi trẻ sốt trên 38,5 độ C thì cần hạ sốt kịp thời, tránh để tình trạng sốt cao kéo dài.

Để hạ sốt, có 2 cách dùng thuốc là sử dụng thuốc hạ sốt uống và nhét hậu môn.

Vậy khi nào nên sử dụng thuốc hạ sốt đút hậu môn cho trẻ? Theo đó, có nhiều bé bị sốt không chịu uống hoặc uống thuốc hạ sốt sẽ bị nôn, trẻ sốt cao li bì khiến việc uống thuốc khó khăn, trẻ bị co giật thì mới nên sử dụng thuốc hạ sốt nhét hậu môn để hạ sốt cho trẻ.

Còn trường hợp trẻ chỉ bị sốt bình thường, có thể uống thuốc được thì nên dùng thuốc hạ sốt dạng uống sẽ cho tác dụng nhanh và thích hợp hơn. Bên cạnh đó, khi trẻ bị sốt không được đóng kín cửa mà phải mở cửa, quạt cho thông gió, để không khí trong nhà lưu thông; không nên đắp chăn hay để trẻ nằm sát đệm hoặc chiếu vì có thể khiến phần da tiếp xúc với chiếu và đệm không thoát được nhiệt.

Lưu ý khi sử dụng thuốc hạ sốt nhét hậu môn cho trẻ

Phòng Điều dưỡng Bệnh viện Nhi đồng Thành phố cho biết, khi sử dụng thuốc hạ sốt đút hậu môn cho trẻ một cách an toàn và hiệu quả thì khi sử dụng cần lưu ý một số điều cơ bản như sau:

Thuốc nên bảo quản ở nơi mát mẻ (<30 0C), giữ lạnh nếu nhãn yêu cầu, nếu cảm thấy thuốc đặt quá mềm, cần cho vào ngăn đá tủ lạnh trong khoảng một vài phút trước khi mở vỏ thuốc.

Sau khi bóc thuốc ra thì cần phải nhét ngay vào hậu môn lập tức. Bởi vì rời lớp vỏ, thuốc sẽ dễ tan nhanh dẫn đến không đủ liều lượng để hạ sốt.

Không nên đặt quá sâu vì mục tiêu chủ yếu hấp thu thuốc qua tĩnh mạch trực tràng dưới và giữa, không nên đặt quá nông vì dễ làm rơi viên thuốc ra ngoài.Vị trí đặt tốt nhất là đưa thuốc qua hậu môn sâu 2,5 cm (khoảng 1 đốt ngón trỏ) đối với bệnh nhân là người lớn. Đối với bệnh nhân là trẻ em dùng ngón út để đưa thuốc vào 1,5cm (khoảng  ½ đốt).

Khi đã sử dụng thuốc hạ sốt nhét hậu môn thì không sử dụng thêm bất kỳ thuốc uống có chứa thành phần paracetamol, vì trong thuốc hạ sốt đút hậu môn đã có chứa paracetamol nên dễ bị quá liều, gây hạ nhiệt độ quá nhanh và ngộ độc thuốc.

Trước khi đặt thuốc hạ sốt nhét hậu môn cho trẻ, phụ huynh cần vệ sinh sạch sẽ hậu môn cho trẻ, sau đó rửa tay sạch bằng xà phòng và đặt mông trẻ ở tư thế dốc lên để dễ dàng đặt thuốc. Đặt thuốc vào hậu môn trẻ nhẹ nhàng rồi khép giữ 2 nếp mông trẻ để thuốc tan và không rơi ra ngoài trong khoảng 2 phút.

Không nên sử dụng thuốc hạ sốt đút hậu môn thường xuyên để hạ sốt cho trẻ và lưu ý giữa các lần dùng thuốc để đảm bảo việc hạ sốt cho trẻ.

Đặc biệt, không nên dùng thuốc hạ sốt đút hậu môn cho trẻ bị dị ứng với paracetamol hoặc những trẻ có bệnh nặng ở gan, bị tiêu chảy, bị viêm da vùng hậu môn – trực tràng và chảy máu trực tràng.

Trong những trường hợp trẻ bị táo bón hoặc đang có bệnh lý vùng hậu môn thì không được dùng thuốc hạ sốt nhét hậu môn, nguyên do là bởi lớp niêm dịch ở trực tràng không bình thường sẽ ảnh hưởng tới sự hấp thu của thuốc, từ đó tác dụng điều trị trong việc hạ sốt sẽ bị giảm.