Những việc có thể khiến trẻ sốt nặng hơn

Trên tài khoản mạng xã hội cá nhân, bác sĩ Nguyễn Thanh Sang, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM), chia sẻ trường hợp một người mẹ mang bé 3 tuổi đến bệnh viện trong tình trạng sốt đừ người. Người mẹ này mẹ kể con sốt từ đêm qua nhưng đợi trời sáng mới đi khám.

"Tôi khám thấy trẻ sốt tới 40 độ C và da rất khô dù không hề nôn ói hay tiêu chảy. Bé chỉ sốt nhưng dấu hiệu mất nước rõ. Tôi nhờ bạn điều dưỡng cho bé uống một liều hạ sốt và oresol. Bé uống nước rất nhiều vì thiếu nước, sau đó nằm ở phòng lưu theo dõi. Khoảng 30 phút sau, bé tươi tỉnh hẳn, ngồi dậy chơi bình thường dù nhiệt độ vẫn còn 39 độ C", bác sĩ Sang viết.

Từ trường hợp trên, bác sĩ Sang cho hay nhiều bố mẹ khi có con sốt luôn sốt ruột mong muốn bé phải hạ sốt nhanh. Trong khi đó, những vấn đề khác như mất nước, mất điện giải, nghỉ ngơi và giải thoát nhiệt cho bé..., cha mẹ lại bỏ sót.

"Trẻ sốt, đặc biệt sốt siêu vi, đôi khi chúng sẽ sốt rất cao trong 3-5 ngày đầu, 39-40 độ C. Bác sĩ có cho hạ sốt, có thể bé vẫn sốt lại sau 1-2 tiếng, trong khi 4 tiếng mới uống hạ sốt một lần", ông nói.

Theo bác sĩ Nguyễn Thanh Sang, khi trẻ sốt, cha mẹ đo nhiệt độ trên 38,5 độ C, có thể cho bé một liều hạ sốt paracetamol (acetaminophen) 10-15 mg/kg. Ngoài ra, cha mẹ nên lưu ý những điểm dưới đây khi chăm sóc trẻ bị sốt:

Khám bác sĩ

Sốt có nhiều nguyên nhân, phần lớn chỉ cần theo dõi tại nhà, chỉ số ít cần nhập viện. Tuy nhiên, nguyên tắc là tất cả trẻ em sốt nên được khám và theo dõi bởi bác sĩ. Trẻ càng nhỏ, việc khám càng sớm càng tốt.

Nhiệt độ không nhất thiết phải giảm nhanh

Bác sĩ Sang cho biết nhiệt độ cơ thể của bé không nhất thiết phải giảm từ 40 độ C xuống 37 độ C ngay sau khi uống thuốc hạ sốt. Lúc này, nhiệt độ cơ thể của bé chỉ cần giảm thấp hơn trước khi uống hạ sốt là có thể tạm chấp nhận.

Ví dụ, trẻ nặng 10 kg đang sốt 40 độ C, uống một gói paracetamol 150 mg thì 30 phút sau xuống 39 độ C nhưng bé đỡ mệt, đỡ quấy, ngủ ngon hơn.. Cha mẹ không cần phải cho bé dậy để lau mát hoặc bắt buộc phải uống thêm thuốc để hạ xuống 37 độ C như bình thường.

Bù đủ nước

Theo bác sĩ Sang, khi sốt từ 38 độ C, mỗi độ C làm cơ thể mất nước không nhận biết tăng 10%. Vì vậy, trẻ cần uống uống thật nhiều nước, đặc biệt là nước có chứa điện giải.

Một trong những nguyên nhân bé sốt cao khó hạ đó chính là mất nước, cơ thể mất khả năng điều hoà nhiệt. Bên cạnh đó, mất nước sẽ khiến bé mệt hơn, li bì, khiến sốt nặng hơn.

Co giật do sốt

"Co giật do sốt không liên quan đến việc trẻ sốt cao hay thấp. Tất cả phụ thuộc vào cơ địa của từng bé. Ví dụ, một số trẻ sốt 40 độ C vẫn không co giật nhưng có bé chỉ sốt 38 độ C là co giật", bác sĩ Sang cho hay.

Nghiên cứu ghi nhận 95% co giật do sốt thường ổn định sau 5 tuổi. Một số ít sốt co giật là biểu hiện của các bệnh lý khác (động kinh, xuất huyết não…). Sốt co giật ít khi ảnh hưởng tới não hay khiến trẻ chậm phát triển như một số tin đồn.

Trẻ co giật nhưng không sốt hoặc co giật liên tục không rõ lý do, cha mẹ nên đưa đến bệnh viện để khám loại trừ động kinh hay các vấn đề thần kinh khác.

Không tùy tiện dùng thuốc Ibuprofen

Theo phác đồ của Bộ Y tế, thuốc hạ sốt Ibuprofen không được cho dùng cho trẻ ở nhà hoặc khi chưa loại trừ sốt xuất huyết. Phụ huynh muốn dùng nên hỏi ý kiến bác sĩ.

Những việc có thể giúp con sau khi khám bác sĩ và uống hạ sốt

• Cho trẻ mặc một lớp đồ mỏng nhất có thể. Một số bé chỉ mặc mỗi tã và áo tay ngắn.
• Không lau mát nếu trẻ không sốt quá cao, hơn 40 độ C. Dưới 40 độ C, bạn cứ để bé ngủ. Các nghiên cứu chỉ ra rằng việc lau mát không giúp nhiệt độ trẻ giảm nhanh hơn uống thuốc đơn thuần. Việc này không giúp ích mà còn tăng khó chịu cho bé.
• Cho trẻ uống thật nhiều nước, đặc biệt nước có điện giải. Hiện nay, nước điện giải thường có chữ oresol hoặc tương tự. Khi sờ trán và ngực con, nếu bạn thấy khô hơn da của người lớn, mắt trũng hơn, vẻ mặt hóp hơn…, có nghĩa là con thiếu nước. Khi bù nước đủ, bé sẽ khoẻ hơn.
• Để trẻ ở trong môi trường thông thoáng hoặc nhiệt độ phòng 24-25 độ C.
• Miếng dán hạ sốt không giúp trẻ hạ sốt.
• Đưa con tái khám ngay khi có một trong những dấu hiệu nặng do bác sĩ dặn dò hoặc khi con sốt kèm theo triệu chứng mới (thở mệt hơn, đừ hơn, sốt cao hơn, tiêu chảy liên tục…).

"Khi đã cho con uống thuốc đủ liều, bạn nên mặc thoáng cho con rồi để trẻ ngủ. Cha mẹ ở bên cạnh con nhưng không cần phải cho bé uống thuốc tiếp nếu chưa đủ 4-6 tiếng hoặc cần lau mát cho con", bác sĩ Sang khuyến cáo.

Theo Zing