Nữ sinh bị quay lén trong phòng thay đồ: Cảnh báo lỗ hổng bảo vệ quyền riêng tư và an toàn tâm lý cho trẻ em

Mới đây, một phụ huynh tại Hà Nội vừa phản ánh việc con gái mình cùng nhiều học sinh khác bị quay lén trong phòng thay đồ  tiệm tại tiệm chụp ảnh Hàn Quốc Pixie Photo trên phố Bạch Mai, phường Bạch Mai, TP Hà Nội. Các clip nhạy cảm sau đó bị phát tán trên mạng xã hội và nhiều trang web người lớn, khiến các em rơi vào khủng hoảng tâm lý nghiêm trọng.

Sự việc đang khiến dư luận đặc biệt quan tâm, đặt ra nhiều câu hỏi về an toàn tâm lý, quyền riêng tư và biện pháp bảo vệ trẻ vị thành niên trước những hành vi xâm hại tinh vi trong đời sống hiện nay.

Để làm rõ hơn về tác động tâm lý của các nạn nhân, cách hỗ trợ trẻ sau khủng hoảng, cũng như giải pháp giúp trẻ em biết tự bảo vệ mình khi đến những nơi công cộng như studio, phòng thử đồ, khu vui chơi… và vai trò phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong việc giáo dục kỹ năng này, phóng viên đã có cuộc trao đổi với ThS. Chuyên gia tâm lý Lưu Văn Tuấn – người có nhiều năm kinh nghiệm tư vấn, can thiệp các trường hợp trẻ bị xâm hại tinh thần, bạo lực hoặc khủng hoảng cảm xúc.

PV: Thưa chuyên gia, với trường hợp các em bị quay lén, hình ảnh riêng tư bị phát tán, ảnh hưởng tâm lý trẻ em thường sẽ như thế nào? 

Chuyên gia tâm lý Lưu Văn Tuấn: Hành vi quay lén và phát tán hình ảnh riêng tư không đơn thuần là vi phạm pháp luật, mà còn là một sự xâm hại nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm và an toàn tinh thần của trẻ. Ở độ tuổi vị thành niên, các em đang hình thành nhận thức về giá trị bản thân, đang học cách yêu thương và tôn trọng chính mình. Vì vậy, việc bị người khác xâm phạm không gian riêng tư khiến các em cảm thấy bị phản bội, sợ hãi, xấu hổ, thậm chí thu mình lại, cách ly bản thân khỏi các mối quan hệ xã hội và môi trường xung quanh.

Không ít trường hợp, những trẻ bị quay lén hoặc lộ hình ảnh nhạy cảm phải chịu đựng áp lực xã hội rất lớn: bị bạn bè tò mò, trêu chọc; bị người ngoài đánh giá, soi xét; và từ đó hình thành cảm giác tội lỗi dù bản thân không hề làm sai. Những cảm xúc tiêu cực như sợ hãi, lo âu, tự ti, né tránh giao tiếp có thể kéo dài, gây ra rối loạn lo âu xã hội hoặc trầm cảm nếu không được hỗ trợ, can thiệp đúng cách.

Đặc biệt, khi những hình ảnh này bị lan truyền trên mạng, tác động của nó trở nên khôn lường. Với không gian mạng, thông tin một khi đã bị phát tán gần như không thể kiểm soát được hoàn toàn. Điều này khiến trẻ luôn sống trong cảm giác bị theo dõi, bị phán xét, mất đi cảm giác an toàn – yếu tố rất quan trọng cho sự phát triển tâm lý lành mạnh.

Những tổn thương ấy không chỉ dừng lại ở hiện tại mà có thể ảnh hưởng lâu dài đến nhân cách, các mối quan hệ xã hội và khả năng tự tin của trẻ trong tương lai. Trẻ có thể ngại giao tiếp, sợ ánh nhìn của người khác, mất niềm tin vào người lớn, thậm chí né tránh môi trường học đường hoặc cộng đồng.

Tuy nhiên, đối với những học sinh đã được trang bị đầy đủ về thái độ, kỹ năng và kiến thức, các em thường có khả năng nhận thức đúng đắn hơn về tình huống, biết cách ứng phó và tìm hướng giải quyết phù hợp. Khi có sự đồng hành, chia sẻ và hỗ trợ kịp thời từ gia đình, nhà trường, quá trình vượt qua khủng hoảng tâm lý của các em cũng sẽ trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả hơn.

PV: Trong trường hợp này, Phụ huynh nên làm gì để giúp con ổn định tinh thần trong giai đoạn này?

Chuyên gia tâm lý Lưu Văn Tuấn: Mạng xã hội hiện nay giống như một con dao hai lưỡi. Hầu hết học sinh đều sử dụng nền tảng này để giao tiếp và tương tác với bạn bè, nhưng chính điều đó cũng khiến các em dễ bị tổn thương hơn khi xảy ra sự cố. Việc chia sẻ, bình luận hay vô tình lan truyền những hình ảnh, clip liên quan đến nạn nhân có thể gây ra hậu quả tâm lý nghiêm trọng. Nếu những phản hồi mang tính tích cực có thể phần nào giúp các em được an ủi, thì những lời bình luận tiêu cực, miệt thị hoặc chế giễu lại có thể khiến các em thu mình, sợ hãi và mang theo ám ảnh kéo dài.

Khi trẻ trở thành nạn nhân trong những sự việc như thế này, các em thường rơi vào trạng thái hoảng loạn và khủng hoảng tâm lý. Trong hoàn cảnh đó, phụ huynh cần là người giữ được bình tĩnh, kiểm soát cảm xúc để tạo cho con cảm giác an toàn, rằng gia đình luôn là điểm tựa vững chắc.

Cha mẹ nên lắng nghe và thấu hiểu con không chỉ qua lời nói mà cả những biểu hiện cảm xúc bên trong. Đây là giai đoạn trẻ rất cần được trấn an, chia sẻ và cảm nhận được sự đồng hành của gia đình. Phụ huynh nên dành nhiều thời gian gần gũi, quan tâm và hỗ trợ con vượt qua cú sốc tâm lý. Nếu sau một thời gian, trẻ vẫn có những biểu hiện lo lắng, sợ hãi hoặc rối loạn cảm xúc kéo dài, cha mẹ nên chủ động tìm đến sự hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý để giúp con được can thiệp, trị liệu kịp thời.

PV: Từ góc độ chuyên môn, chuyên gia đánh giá ra sao về ý thức bảo vệ quyền riêng tư của trẻ hiện nay? Làm thế nào để trẻ em biết tự bảo vệ mình khi đến nơi công cộng như studio chụp hình, phòng thử đồ,..?

Chuyên gia tâm lý Lưu Văn Tuấn: Từ góc độ chuyên môn, có thể thấy rằng ý thức bảo vệ quyền riêng tư của trẻ em ở Việt Nam hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế và cần được quan tâm một cách nghiêm túc hơn. Thực tế đã có không ít vụ việc trẻ em bị xâm phạm quyền riêng tư, từ việc bị quay lén, phát tán hình ảnh nhạy cảm, cho đến việc bị bôi nhọ, công khai thông tin cá nhân trên mạng. Những sự việc này không chỉ gây tổn thương tâm lý sâu sắc cho trẻ mà còn cho thấy khoảng trống trong giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân của các em trong môi trường xã hội hiện đại.

Điều đó đặt ra yêu cầu cấp thiết là phụ huynh cần giáo dục trẻ từ sớm về quyền riêng tư và ranh giới cá nhân, hiểu rõ những gì được phép và không được phép chia sẻ, cũng như cách nhận diện các tình huống nguy hiểm. Song song, việc rèn luyện kỹ năng quan sát, phản xạ và xử lý tình huống trong không gian công cộng như studio, phòng thử đồ, khu vui chơi,... cho trẻ cũng vô cùng quan trọng. Khi được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng, trẻ sẽ hình thành “tấm khiên bảo vệ” vững chắc, giúp các em tự tin hơn trong mọi môi trường, đồng thời giúp phụ huynh an tâm hơn khi con bước ra xã hội.

Bên cạnh gia đình, nhà trường đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và triển khai các chương trình giáo dục kỹ năng sống. Những buổi học, chuyên đề hoặc hoạt động ngoại khóa có thể giúp học sinh nhận thức đúng đắn hơn về quyền cá nhân, cách ứng xử an toàn và tôn trọng ranh giới của người khác.

Ngoài ra, hiện nay có nhiều trung tâm và tổ chức chuyên về đào tạo kỹ năng sống, kỹ năng an toàn cho trẻ. Gia đình nên chủ động tạo điều kiện để các em được tham gia, trải nghiệm thực tế, qua đó không chỉ học kỹ năng mà còn rèn luyện bản lĩnh, tự tin, và khả năng ứng phó với các tình huống phức tạp trong cuộc sống.

Xin chân thành cảm ơn ông về những chia sẻ!