Cha dượng bạo hành bé gái 10 tuổi con riêng của vợ sẽ đối diện với tội danh nào?

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hà Tĩnh đã ra lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp, quyết định tạm giữ và lệnh bắt người bị giữ đối với Nguyễn Văn Nam (SN 1994, thôn Phú Hòa, xã Cổ Đạm, tỉnh Hà Tĩnh) để điều tra về hành vi “Cố ý gây thương tích” vì hành vi bạo hành con riêng của vợ. Nam là cha dượng của bé gái H.T.H.L. (10 tuổi, học sinh lớp 5, Trường tiểu học Cổ Đạm).

Trao đổi với PV, dưới góc độ pháp lý, TS. Đặng Văn Cường, Uỷ viên Ban chấp hành, Hội Bảo vệ Quyền trẻ em Việt Nam cho rằng: Hành vi của Nam là rất tàn nhẫn, có dấu hiệu tội phạm nên cơ quan điều tra vào cuộc, triệu tập Nam để làm rõ, xử lý là có căn cứ và cần thiết.

Theo ông Cường, hình ảnh trực quan cho thấy cháu bé có nhiều vết thương trên cơ thể có thể là do những vật cứng chắc gây ra, có thể là hung khí nguy hiểm. Đặc biệt là thương tích ở phần đầu, đây là những vị trí trọng yếu trên cơ thể có thể tức đoạt tính mạng của nạn nhân.

"Với những vết thương chằng chịt, rỉ máu trên người cháu bé cho thấy hành vi bạo hành rất tàn nhẫn, đã gây ra những thương tích nghiêm trọng cho cháu bé, gây bức xúc trong dư luận xã hội", chuyên gia nhấn mạnh.

Bởi vậy cơ quan điều tra sẽ làm rõ hung khí gây án là gì, có phải là hung khí nguy hiểm hay không? Hậu quả mức độ thương tích đối với nạn nhân ra sao và đặc biệt là hành vi có thể dẫn đến chết người hay không?

Nếu kết luận giám định của cơ quan chức năng xác định hành vi có thể dẫn đến chết người, đối tượng sử dụng hung khí nguy hiểm, đánh vào vùng trọng yếu là vùng đầu của nạn nhân và khả năng chết người có thể xảy ra thì sẽ xử lý đối tượng này về tội giết người theo quy định tại điều 123 bộ luật hình sự với tình tiết định khung là giết người dưới 16 tuổi và hành vi có tính chất côn đồ.Trường hợp kết quả xác minh cho thấy hành vi không thể dẫn đến chết người thì không xử lý về tội giết người nhưng vẫn có thể xử lý về tội cố ý gây thương tích theo quy định tại điều 134 bộ luật hình sự.

Đối tượng này đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, hoàn toàn có khả năng nhận thức điều khiển hành vi, biết rõ là hành vi đánh người có thể gây ra thương tích. Đặc biệt là đánh trẻ em và hậu quả thương tích đã xảy ra nên dù bất kỳ lý do gì thì hành vi đánh cháu bé trong tình huống này vẫn là hành vi vi phạm pháp luật, là hành vi cố ý gây thương tích nên cơ quan điều tra sẽ trưng cầu giám định thương tích đối với cháu bé để xem xét xử lý, trường hợp không đủ căn cứ xử lý về tội giết người thì cũng có thể xử lý hình sự về tội cố ý gây thương tích theo quy định tại điều 134 bộ luật hình sự", TS Cường phân tích.

Uỷ viên Ban chấp hành Hội Bảo vệ Quyền trẻ em Việt Nam cũng nhận định, hành vi của đối tượng rõ ràng là hành hạ trẻ em, đủ căn cứ để xử lý hình sự về tội hành hạ người khác theo quy định tại điều 140 bộ luật hình sự hình phạt có thể tới 3 năm tù. Tuy nhiên, hành vi này có thể gây ra thương tích nghiêm trọng nên cơ quan điều tra sẽ tiến hành trưng cầu giám định thương tích, căn cứ vào tỷ lệ thương tích của nạn nhân để xử lý về tội nghiêm khắc hơn là tội cố ý gây thương tích theo quy định tại điều 134 bộ luật hình sự.

Trường hợp có căn cứ xử lý về tội giết người (hành vi có thể dẫn đến chết người) thì còn xử lý về tội giết người. Về nguyên tắc thì mỗi hành vi vi phạm pháp luật sẽ bị xử lý một lần, trường hợp một hành vi thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội phạm của nhiều tội danh thì sẽ xử lý ở tội danh có hình phạt nghiêm khắc hơn.

Tại Công văn số số 233/TANDTC-PC ngày 01/10/2019 của TANDTC có nội dung hướng dẫn: “Trường hợp người thực hiện 01 hành vi nhưng thỏa mãn dấu hiệu cấu thành của nhiều tội phạm thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội nặng hơn. Trường hợp người thực hiện nhiều hành vi (chuỗi hành vi) một cách liên tục, kế tiếp nhau về mặt thời gian, trong đó, hành vi trước là tiền đề, điều kiện để thực hiện hành vi sau thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về nhiều tội tương ứng với từng hành vi, nếu mỗi hành vi đều có đủ các yếu tố cấu thành tội phạm".

Bởi vậy, có 03 tội danh cơ quan điều tra sẽ xem xét để xử lý về một trong 03 tội danh này đó là tội hành hại người khác, tội cố ý gây thương tích và tội giết người.

"Sẽ ưu tiên áp dụng tội giết người, tội cố ý gây thương tích, nếu không đủ căn cứ để xử lý về các tội này thì mới xử lý về tội hành hạ người khác", TS.LS Đặng Văn Cường nhấn mạnh.

Cần tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật

Thời gian qua xảy ra không ít các vụ bạo hành do cha dượng, mẹ kế gây ra, thậm chí có những vụ việc dẫn đến trẻ em tử vong như vụ việc xảy ra tại quận Đống Đa (cũ) thành phố Hà Nội khiến cháu bé 02 tuổi tử vong, sự việc xảy ra tại huyện Thạch Thất (cũ) thành phố Hà Nội (cháu bé bị cha dượng đóng đinh vào đầu dẫn đến tử vong)...Đây là những vụ việc hết sức đau lòng xâm hại nghiêm trọng đến quyền trẻ em, có dấu hiệu tội phạm. Mặc dù các đối tượng phạm tội phải trả giá, chịu sự trừng phạt của pháp luật. Tuy nhiên hành vi gây ra những thiệt hại nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe của trẻ em, gây bức xúc trong dư luận xã hội. Những sự việc này cho thấy trẻ em có nguy cơ bị bạo hành mọi lúc, mọi nơi.

Đặc biệt là trẻ em sống trong hoàn cảnh khó khăn, gia đình bất hòa hoặc sống chung với cha dượng, mẹ kế mà cha dượng mẹ kế lại là những người kém nhân cách, có ý thức coi thường pháp luật, sa đà vào các tệ nạn xã hội hoặc những người ích kỷ, thiếu bao dung và lòng vị tha thì rất dễ thực hiện hành vi bạo hành đối với trẻ em.

Ngày nay những vụ việc ly hôn diễn ra ngày càng phổ biến, ngày càng nhiều trẻ em sống thiếu cha, thiếu mẹ, sống chung với cha dượng, mẹ kế nhưng không phải trường hợp nào cha dượng mẹ kế cũng yêu thương, cũng thay thế cha mẹ đẻ.

Đặc biệt là những hoàn cảnh cha mẹ sống thiếu chuẩn mực, không hạnh phúc, thường xuyên xảy ra bạo lực gia đình hoặc cha mẹ là những người sa đà vào các tệ nạn xã hội thì vấn đề bảo vệ trẻ em trở nên vô cùng khó khăn. Người đầu tiên có trách nhiệm bảo vệ trẻ em là cha mẹ thì đã không làm tròn bổn phận của mình, thậm chí lại tiếp tay, lúng túng hoặc trực tiếp thực hiện hành vi bạo hành đối với trẻ em.

Bởi vậy, Uỷ viên Ban chấp hành, Hội Bảo vệ Quyền trẻ em Việt Nam, đề nghị, đã đến lúc cần tăng cường hơn nữa, có hiệu quả hơn nữa về công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật để nâng cao trình độ nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của công dân.Giáo dục pháp luật, giáo dục đạo đức, giáo dục kỹ năng sống cho người dân. Kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi bạo hành trẻ em.

Cần rà soát, thống kê các trẻ em yếu thế để có các giải pháp bảo vệ, can thiệp, hỗ trợ kịp thời đối với trẻ em. Đặc biệt là các trẻ em sống trong hoàn cảnh khó khăn, gia đình bất hòa hoặc cha mẹ là những người sa đà vào các tệ nạn xã hội, cha mẹ thay thế thì cần phải có kế hoạch theo dõi, hỗ trợ, can thiệp kịp thời để bảo vệ trẻ em theo quy định của pháp luật.

Cần xử lý nghiêm, với chế tài nghiêm khắc và đẩy mạnh công tác tuyên truyền đối với các vụ việc bạo hành xâm hại trẻ em để tăng tính răn đe, phòng người chung cho xã hội, thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật.

Quyền trẻ em đã được ghi nhận rất đầy đủ tuy nhiên vấn đề đảm bảo thực hiện quyền là vấn đề cần phải quan tâm hơn nữa và bảo vệ trẻ em ở các mức độ phòng ngừa, hỗ trợ, can thiệp cần phải được thực hiện bài bản hơn nữa, có lộ trình phải có kế hoạch và có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng, ban ngành, đoàn thể sao cho có hiệu quả hơn nữa trong công tác bảo vệ trẻ em.