Kẽ hở trong cấp giấy khai sinh, cho nhận con nuôi

Trao đổi trên Tiền phong, đại tá Trịnh Ngọc Quyên – Giám đốc Công an tỉnh Bình Dương cho biết, đây là chuyên án đặc biệt, chưa từng xảy ra trên địa bàn, liên quan đến nhiều tỉnh, thành trên cả nước nên Ban Giám đốc chỉ đạo trực tiếp, sát sao ngay từ khâu trinh sát ban đầu phát hiện ra dấu hiệu tội phạm cho đến lên kế hoạch phá án.

Ban đầu, trinh sát phát hiện Nguyễn Thị Ngọc Như (SN 1993, ngụ TP Hồ Chí Minh) cùng đồng bọn đến tận bệnh viện, tiếp cận các phụ nữ đến khám thai, sinh con. Bên cạnh đó, các đối tượng cũng làm quen, tìm hiểu các y bác sĩ tại bệnh viện tỉnh để đặt vấn đề chăm sóc, xin con nuôi và các vấn đề khác. Nhận thấy có dấu hiệu nghi vấn, đại tá Quyên đã yêu cầu các trinh sát theo dõi chặt chẽ và sớm khẳng định đây là đường dây tổ chức buôn bán trẻ sơ sinh.

Theo đại tá Quyên, nếu thông tin bị lộ, đối tượng thay đổi địa điểm nuôi, giấu trẻ em, thay đổi phương thức liên lạc và thủ đoạn hành động thì sẽ rất khó tiếp cận. Đồng thời, nếu lực lượng chức năng không kịp thời ngăn chặn, nhiều trẻ em bị bán đi, hậu quả sẽ càng khôn lường.

Ngoài ra, các đối tượng đều không cư trú tại địa bàn tỉnh Bình Dương nên công tác trinh sát, điều tra ngoại tỉnh, nắm bắt tình hình cũng gặp không ít khó khăn.

Mặt khác, do tính chất nhạy cảm của sự việc, cả người mua, người bán trẻ em đều không muốn để lại thông tin nên việc xác minh, điều tra mất nhiều thời gian, công sức. Để xử lý được vụ án, bắt buộc cơ quan điều tra phải tìm được em bé thì mới có căn cứ để định tội cho các đối tượng. Bên cạnh đó, ngay cả khi bị bắt quả tang trên đường đưa bé trai 7 ngày tuổi đi bán, đối tượng Nguyễn Thị Ngọc Như vẫn gan lì không chịu nhận hành vi mua bán trẻ em của mình.

Đại tá Trịnh Ngọc Quyên nhận định: Đây là một loại tội phạm mới, hết sức tinh vi, xảo quyệt và liều lĩnh, buôn bán trẻ sơ sinh núp bóng dưới hình thức xin con nuôi. Tính vô nhân đạo của loại tội phạm này còn thể hiện ở chỗ một số đối tượng còn từng bán chính con rứt ruột đẻ ra của mình. Nếu không ngăn chặn kịp thời sẽ để hậu quả rất lớn về mặt xã hội bởi nhiều vấn đề liên quan.

Các gia đình nhận con nuôi một là không biết nguồn gốc thật của con mình, hai là vô tình trở thành người tòng phạm, tiếp tay cho các đối tượng kiếm lợi trên hành vi phi đạo đức của mình.

Bên cạnh đó, các bà mẹ trẻ, những người gặp hoàn cảnh éo le hoặc khó khăn đã tin tưởng gửi gắm con cho “người nuôi hộ” mà không biết rằng con mình bị bán đi. Sau này, họ khó có thể tìm lại đúng con mình, để lại nhiều di chứng về tâm lý, tình cảm.

Người dân nên cảnh giác, nâng cao hiểu biết pháp luật

Theo Tuổi trẻ Thủ đô, quá trình phá án, các trinh sát cũng phát hiện ra nhiều kẽ hở trong công tác quản lý nhà nước liên quan đến việc cấp giấy khai sinh, cho nhận con nuôi.

Thứ nhất, ngay từ việc sản phụ đi đẻ, tại bệnh viện, nhân thân của họ không được chứng thực, kiểm soát một cách kỹ lưỡng. Điều này dễ tạo điều kiện cho các đối tượng xấu có thể đánh tráo tên, tuổi, địa chỉ khi thông đồng với sản phụ.

Thứ hai, các giấy chứng sinh chưa được quy định một mẫu cụ thể. Nhân thân của người đứng ra làm giấy chứng sinh cho em bé cũng không được kiểm soát tại cơ quan chức năng. Cán bộ tư pháp cũng chỉ căn cứ thông tin trên giấy chứng sinh để cấp giấy khai sinh. Đó là kẽ hở cho các đối tượng xấu lợi dụng, thực hiện hành vi cho, nhận con một cách dễ dàng.

Thông qua sự việc này, Công an tỉnh Bình Dương cũng muốn gửi đi thông điệp cảnh tỉnh và tuyên truyền tới người dân.

Thứ nhất, các gia đình hiếm muộn nên tìm hiểu rõ pháp luật về việc cho, nhận con nuôi để tránh tình trạng bị các đối tượng lợi dụng, mua bán trẻ em bất hợp pháp, tiếp tay cho hành vi phạm tội.

Thứ hai, những phụ nữ trẻ nên có lối sống lành mạnh. Trong trường hợp không thể nuôi con, hãy tìm đến các trung tâm bảo trợ có giấy phép hoạt động hoặc các tổ chức có uy tín để gửi gắm.

Thứ ba, tất cả mọi người nên tìm hiểu pháp luật, lao động chân chính để tránh bản thân chủ động hoặc bị lôi kéo vào các hoạt động phi pháp.