Chiêu lừa “bắt cóc online”: Dùng zalo nhắn tin khống chế, đòi gia đình 300 triệu đồng

Ngày 3/9, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Đồng Nai tiếp nhận trình báo của chị P.T.H.A., thường trú tại phường Trấn Biên, về việc con gái chị bị đối tượng không rõ lai lịch bắt cóc, gọi điện, nhắn tin yêu cầu gia đình phải đưa 300 triệu đồng tiền chuộc để trả người.

Theo chị P.A: “Đối tượng dùng Zalo của con nhắn cho tôi với nội dung “Mẹ ơi mẹ có tiền không chuyển cho con 300 triệu”. Ngay khi nhận được tin nhắn này, tôi biết con mình đã xảy ra chuyện và ngay lập tức trình báo cơ quan Công an”.

Ngay sau khi nhận tin báo, Ban Giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai đã chỉ đạo các lực lượng khẩn trương vào cuộc. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, Công an tỉnh phối hợp với Cục nghiệp vụ và Công an phường Trấn Biên đã giải cứu thành công nạn nhân khi em đang bị giám sát trực tuyến tại một nhà nghỉ trên địa bàn.

Theo lời kể của nạn nhân, chiều 2/9, em nhận được cuộc gọi từ một “shipper” yêu cầu cung cấp địa chỉ giao hàng. Sau đó, một đối tượng khác tự xưng là công an gọi điện, cáo buộc em liên quan đến đường dây ma túy, rửa tiền.

Các đối tượng yêu cầu bị hại cài ứng dụng Zoom, mở camera, chia sẻ màn hình, đồng thời để chứng minh trong sạch phải chuyển tiền cho chúng nếu không sẽ bị bắt giam.

“Đối tượng sau khi nhận tiền thì yêu cầu em đến chỗ vắng người, không được liên lạc với ai. Khi em thuê được phòng trong nhà nghỉ, đối tượng thông qua phần mềm Zoom để giám sát, khống chế, dùng lời lẽ đe doạ và buộc em cung cấp tài khoản Facebook, Zalo cùng mật khẩu. Từ đó, các đối tượng đã liên lạc với gia đình đe doạ yêu cầu đưa tiền chuộc”, nạn nhân cho biết thêm.

Theo Công an tỉnh Đồng Nai, các đối tượng giả danh lực lượng chức năng, đưa ra lời “phán quyết” bị hại liên quan đến một đường dây ma tuý, rửa tiền. Rồi từ những bất an nho nhỏ trong tâm lý đó, bị hại dần bị các đối tượng thao túng, cung cấp thông tin, để đối tượng có thể vẽ ra những kịch bản khác nhau và nạn nhân phải dùng mọi cách để chứng minh mình “trong sạch”, thoát ra khỏi nỗi sợ.

Dấu hiệu đứa trẻ đang nguy hiểm trực tuyến

Theo các chuyên gia, đây là thủ đoạn lừa đảo tinh vi, đánh vào tâm lý sợ hãi của nạn nhân, khiến các em dễ bị thao túng hành vi. Chỉ trong thời gian ngắn, trẻ có thể bị cô lập, cắt đứt liên lạc với gia đình và hoàn toàn lệ thuộc vào sự điều khiển của tội phạm mạng.

Theo Tiến sĩ - Luật sư Đặng Văn Cường - Ủy viên Ban Chấp hành Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp, hiện nay, nhiều vụ việc trẻ em bị dụ dỗ, lạm dụng hoặc bắt cóc online đã xảy ra, gây hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe tâm lý và để lại di chứng lâu dài. Đáng chú ý, nhiều đối tượng đã lừa nạn nhân tham gia chat sex, gửi hình ảnh nhạy cảm rồi khống chế, tống tiền hoặc ép buộc thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

Không chỉ vậy, thủ đoạn bắt cóc online qua hình thức đe dọa, yêu cầu gia đình nạn nhân chuyển tiền cũng để lại hệ lụy nặng nề, khiến nhiều người hoang mang, bất an khi tham gia môi trường mạng. Tình trạng bắt nạt trực tuyến, dụ dỗ trẻ bỏ nhà đi, thậm chí tìm cách ra nước ngoài theo lời hẹn ảo, đang gia tăng và trở thành hồi chuông cảnh báo về sự tinh vi của tội phạm công nghệ cao cũng như yêu cầu cấp thiết trong việc hoàn thiện giải pháp bảo vệ trẻ em trên không gian mạng.

Mặc dù nhiều vụ việc đã được phát hiện và ngăn chặn kịp thời, song những tổn thương tâm lý mà nạn nhân phải gánh chịu không dễ khắc phục. Không ít trẻ rơi vào trầm cảm, tự kỷ, luôn sống trong tâm trạng lo sợ, hoảng loạn và khó hòa nhập trở lại đời sống bình thường. Vì vậy, song song với công tác ngăn chặn và xử lý tội phạm mạng, việc hỗ trợ, kiểm tra và điều trị tâm lý cho trẻ bị hại cần được thực hiện kịp thời, thường xuyên và có hệ thống.

Theo LS Đặng Văn Cường, khi trẻ em tham gia các hoạt động trên mạng internet, đặc biệt là chơi game online hoặc sử dụng mạng xã hội, rủi ro có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Việc kết bạn trực tuyến cần có sự giám sát của cha mẹ. Nếu phát hiện tài khoản lạ dụ dỗ, gửi hình ảnh, clip có nội dung đồi trụy, các em cần ngừng ngay việc kết nối và báo cho người lớn.

Trong trường hợp có người lạ tiếp cận, khai thác thông tin cá nhân hay gia đình, trẻ phải cảnh giác vì đó có thể là bước đầu của hoạt động lừa đảo. Nếu nhận được tin nhắn dọa nạt, gán ghép hành vi vi phạm pháp luật để uy hiếp, các em cần báo ngay cho cha mẹ hoặc thầy cô để được hỗ trợ kịp thời.

“Thực tế, ngoài những mối quan hệ quen thuộc trong gia đình và nhà trường, ngày nay trẻ em còn dễ dàng kết bạn qua mạng. Tuy nhiên, đây là môi trường tiềm ẩn nhiều nguy cơ bởi tính ẩn danh, khả năng giả mạo. Không ít đối tượng đã lợi dụng sự nhẹ dạ, thiếu kỹ năng sống và sự hiểu biết pháp luật còn hạn chế của trẻ để bắt nạt, tống tiền hoặc xâm hại thân thể, danh dự và nhân phẩm của các em”, LS Cường cho biết.

Dưới góc nhìn chuyên môn, Thượng tá, Tiến sĩ Đào Trung Hiếu – Chuyên gia tâm lý tội phạm cho biết, có một số biểu hiện cho thấy trẻ đang bị xâm nhập tư tưởng, thao túng hành vi, như: Trẻ bỗng dưng thay đổi thói quen, thường xuyên ôm điện thoại, chat với người lạ nhưng lại không muốn cho người lớn xem nội dung; có biểu hiện giữ bí mật thái quá, hay khóa màn hình khi có người lại gần, sử dụng nick ảo hoặc tài khoản riêng không ai biết; tự dưng có tiền tiêu, quà tặng, vật dụng đắt tiền mà không rõ nguồn gốc; thay đổi cảm xúc thất thường, có biểu hiện lo lắng, mất ngủ, hoặc đôi khi là hưng phấn thái quá mà không rõ lý do.

Một số trường hợp, trẻ viết nhật ký về kế hoạch “bỏ nhà đi bụi”, “gặp người bạn trên mạng” hoặc nói bóng gió về việc “sống tự do”...

Đặc biệt, nếu cha mẹ phát hiện trẻ tìm hiểu cách thuê xe, đặt phòng khách sạn, mua vé tàu/xe, thì đó là dấu hiệu nguy hiểm cần lập tức can thiệp.