TS. Lê Thanh Tùng: “Cần đổi mới phương pháp giảng dạy khuyến khích học sinh tự học, tự nghiên cứu”

Đổi mới chương trình học, giảm tải kiến thức, chú trọng rèn luyện kỹ năng

Thưa TS. Lê Thanh Tùng, những năm gần đây, giáo dục phổ thông của Việt Nam đang nỗ lực đổi mới theo hướng tích cực, nhưng thực tế tại nhiều cơ sở giáo dục, việc đào tạo vẫn thiên về kiến thức sách vở, học sinh thiếu hụt kỹ năng tự học, nghiên cứu. ông có nhận định gì về vấn đề này?

TS. Lê Thanh Tùng: Kỹ năng học tập, tự nghiên cứu đóng vai trò quan trọng giúp học sinh tiếp thu kiến thức, phát triển tư duy, giải quyết vấn đề, chuẩn bị hành trang cần thiết trong học tập, cuộc sống. những năm gần đây, giáo dục phổ thông đã có nhiều nỗ lực đổi mới theo hướng tích cực hơn. Tuy nhiên, tại nhiều cơ sở giáo dục, việc đào tạo vẫn thiên về kiến thức sách vở, học sinh thiếu hụt kỹ năng tự học, nghiên cứu. điều này là hệ quả của một số vấn đề vẫn chưa được giải quyết.

Thứ nhất, chương trình học tập quá tập trung vào kiến thức, ít chú trọng rèn luyện kỹ năng khiến học sinh phải dành nhiều thời gian học thuộc lòng mà không có cơ hội rèn luyện kỹ năng tư duy, phản biện, giải quyết vấn đề.

Thứ hai, phương pháp giảng dạy truyền thống có thiên hướng tập trung giảng giải một chiều, ít tạo cơ hội cho học sinh tương tác. điều này khiến học sinh thụ động, ỷ lại vào giáo viên, thiếu hụt kỹ năng tự học.

Thứ ba, nhiều trường học thiếu môi trường học tập khuyến khích học sinh tự học, tự nghiên cứu như thư viện, phòng thí nghiệm và các cơ sở vật chất khác.

Để trang bị cho học sinh kỹ năng tự học tập, nghiên cứu, cần đổi mới chương trình học, giảm tải kiến thức, chú trọng rèn luyện kỹ năng. Trường học cần đổi mới phương pháp giảng dạy, tạo môi trường khuyến khích học sinh tự học, tự nghiên cứu.

Hanoi Academy đã giải quyết vấn đề này như thế nào để xây dựng ngôi trường đẳng cấp quốc tế, đặc biệt là triết lý giáo dục “Kiến tạo công dân toàn cầu”, thưa ông? 

TS. Lê Thanh Tùng: Hanoi Academy đã có 15 năm hình thành, phát triển, kiên định với triết lý giáo dục “Kiến tạo công dân toàn cầu”. Chúng tôi nỗ lực xây dựng không gian học tập lý tưởng, giúp học sinh phát huy tối đa khả năng học hỏi, sáng tạo, tự tin khẳng định bản thân.

Với mô hình liên cấp 4 cấp học bao gồm mầm non - tiểu học - THCS - THPT, nhà trường có chương trình đào tạo thống nhất, hướng đến mục tiêu chung. Về chương trình đào tạo, học sinh học tập theo chương trình song ngữ, kết hợp giữa chương trình giáo dục quốc tế Pearson Edexcel (Anh Quốc) và khai thác tối ưu chương trình giáo dục quốc gia do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành.

Các em không chỉ được bồi dưỡng kiến thức, văn hóa Việt mà còn xây dựng kỹ năng phát triển, hoà nhập, hướng đến môi trường toàn cầu, tăng cường kỹ năng sống, bồi dưỡng thể lực, ý thức kỷ luật, phẩm chất, tâm thế công dân thế hệ mới, sẵn sàng hội nhập. Sau khi hoàn thành chương trình học, học sinh Hanoi Academy nhận được cả bằng Việt Nam và quốc tế.

Khơi gợi sự sáng tạo, phát triển toàn diện

Thưa ông, nhà trường thiết kế riêng môn học “Công dân toàn cầu” cũng như sử dụng phương pháp như thế nào để lồng ghép, tạo cho trẻ sự hứng thú tiếp thu kiến thức?

TS. Lê Thanh Tùng: Tại Hanoi Academy, “Công dân toàn cầu” là môn học xoay quanh 4 chủ đề cốt lõi, bao gồm: Chính trị, công nghệ, kinh tế và môi trường, văn hóa và cộng đồng. Những nội dung này đề cập đến các vấn đề toàn cầu cấp bách của thế kỷ 21, kiến thức, kỹ năng ứng xử đúng mực, hành động văn minh và đưa ra những giải pháp thiết thực trước các vấn đề chung của xã hội.

Môn học không chỉ giúp học sinh xây dựng vốn hiểu biết về các sự kiện tiêu biểu của thế giới mà còn giúp các em áp dụng kiến thức kinh tế - xã hội vào phân tích, giải quyết các tình huống cụ thể. Bên cạnh đó, các em được phát triển, bồi dưỡng tư duy phản biện về các vấn đề toàn cầu. Đồng thời, củng cố nhận thức về quyền hành động, khả năng cải tạo thế giới từ hành động thiết thực.

Với phương pháp tiếp cận được thiết kế phù hợp lứa tuổi, học sinh được khám phá các chủ đề mang tính thời sự, nhìn nhận vấn đề đa chiều. Thông điệp được truyền tải xuyên suốt môn học chính là “Trao quyền cho thế hệ trẻ” để các em có thêm động lực khẳng định bản thân, phát huy năng lực, thay đổi tích cực, góp phần xây dựng cộng đồng, xã hội.

Từ lâu, Hanoi Academy đã vận dụng linh hoạt, sáng tạo phương pháp giảng dạy tích hợp, khuyến khích học sinh tự tìm tòi, xây dựng kiến thức. Trong mỗi giờ học, giáo viên chỉ đóng vai trò hỗ trợ, truyền đạt nội dung, gợi mở vấn đề, còn học sinh bàn luận, đưa ra hướng suy luận, phân tích riêng. Tôi quan niệm: “Trường học là nơi khơi gợi sự sáng tạo, phát triển đa chiều cho trẻ, học sinh phải là người tự tìm tòi, xây dựng kiến thức thay vì chỉ ghi nhớ các nội dung trên lý thuyết”.

Hàng năm, nhà trường đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị, có thể kể đến hai thư viện với hàng nghìn đầu sách, không gian tự học yên tĩnh, phòng học thực tế ảo VR 360 - nơi các con có thể “đặt chân” tới nhiều vùng đất mới, ngắm nhìn con người đến từ những nền văn minh khác, hay trải nghiệm “bay” đến thiên hà, hành tinh xa xôi ngay trong lớp học, xưởng sáng chế robotics Maker’s Space,... Chúng tôi tin rằng, trong môi trường học tập tiện nghi, học sinh sẽ có cơ hội tự do sáng tạo, phát triển tối đa khả năng.

Bên cạnh việc khơi gợi sự sáng tạo, tự tìm tòi xây dựng kiến thức, Hanoi Academy trang bị kiến thức, kỹ năng sống cho học sinh như thế nào, thưa ông?

TS. Lê Thanh Tùng: Cùng với chương trình đào tạo, hoạt động câu lạc bộ chính khoá và ngoại khóa là nội dung được trường đầu tư, đổi mới qua các năm học dựa trên nhu cầu, sở thích cũng như cập nhật kỹ năng mới.

Hàng năm, nhà trường tổ chức hơn 20 câu lạc bộ trên 4 lĩnh vực: Thể thao, Nghệ thuật, Kỹ năng và Tư duy; thường xuyên tổ chức những buổi dã ngoại thực hành, giao lưu giữa học sinh các cấp...

Với học sinh Tiểu học, hàng tháng các em được tham gia các buổi nói chuyện chuyên đề kỹ năng sống với sự hướng dẫn của chuyên gia tâm lý như: Nhận thức về giới tính, biện pháp phòng chống xâm hại, cách thoát hiểm khi mắc kẹt trên ô tô, kỹ năng an toàn trên đường phố, cách xử lý tình huống bất ngờ,... Các chương trình kỹ năng sống tại Hanoi Academy giúp học sinh phát triển toàn diện về nhân cách, trí tuệ, thể chất, tạo nền tảng vững chắc cho các em tự tin xử lý tình huống linh hoạt ngoài cuộc sống và biết cách bảo vệ bản thân.

Trân trọng cảm ơn TS. Lê Thanh Tùng về cuộc trò chuyện!