Bé 5 tuổi suýt mất mạng vì ma tuý tổng hợp: Chuyên gia cảnh báo thủ phạm ẩn trong bánh kẹo, trà sữa, thuốc lá điện tử

Bé 5 tuổi uống nhầm dung dịch thuốc lá điện tử chứa ma tuý tổng hợp 

Thưa bác sĩ, trong 6 tháng qua, Bệnh viện Nhi Trung ương có tiếp nhận trường hợp trẻ em bị nhiễm độc ma túy tổng hợp không?

Trong thời gian qua, Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận một số ca bị ngộ độc ma túy tổng hợp. Hầu hết các cháu đã vô tình dùng sản phẩm trá hình chứa ma túy tổng hợp mà không hay biết. Các trường hợp ở cả thành phố và nông thôn.

Điển hình là 4 ca, hai anh em ăn bánh chocolate tại quán bi-a dẫn đến ngộ độc, hay trường hợp cháu 12 tuổi đặt mua thuốc lá điện tử về tập hút nhưng dung dịch gốc đã bị trộn thêm ma túy tổng hợp, và trường hợp cháu bé 5 tuổi uống 5 ml dung dịch thuốc lá điện tử có chứa ma túy tổng hợp do tưởng nhầm là siro.

Rất may, các cháu được cấp cứu kịp thời, sức khỏe đã ổn định. Tuy nhiên, nếu sử dụng liều cao, tùy theo loại chất vẫn có thể bị xuất huyết não, nhồi máu não ngay trong lần đầu.

Hiện nay, nhiều người cho rằng, chỉ có ma túy mới gây hại, gây nghiện còn ma túy tổng hợp thì ít khi gây nghiện và an toàn hơn. Thông tin này thực hư như thế nào?

Về cơ bản, ma túy là tên gọi thông thường. Thực chất, ma túy được chia làm 3 nhóm như sau: Thuốc phiện có nguồn gốc tự nhiên, ma túy bán tổng hợp có chứa chất gây nghiện tự nhiên và các sản phẩm được chế tạo từ các chất gây nghiện tự nhiên, ma túy tổng hợp.

Thời gian gần đây, nổi trội lên một số chất hướng thần có cấu trúc và tác dụng lên hệ thần kinh gây hại hơn so với các chất đã từng công bố trước đây.

Làm so sánh ngắn giữa thuốc phiện và ma túy tổng hợp, có thể thấy

Thuốc phiện thường được dùng trong nhóm nhỏ, phải dùng ít nhất từ 2-3 lần/ngày, nguy cơ gây nghiện nhanh, có hội chứng cai rầm rộ khi không sử dụng và không gây loạn thần.

Ma túy tổng hợp thường được dùng với nhóm đông người như tại các bữa tiệc, buổi liên hoan giúp tăng sảng khoái cho người dùng; Do tác dụng của chúng kéo dài nên không bắt buộc sử dụng mỗi ngày; Chúng chậm gây nghiện nên không có hội chứng cai rầm rộ, nhưng gây loạn thần nếu dùng kéo dài.

Như vậy, ma túy tổng hợp có ảnh hưởng lâu dài, khó nhận biết hơn nhiều so với thuốc phiện.

Làm thế nào để nhận biết ma tuý tổng hợp đã bị trộn vào đồ ăn thức uống?

Hiện nay, các đối tượng buôn bán đã trộn chất cấm trên vào đồ ăn, thức uống nhằm đa dạng, thu hút khách hàng. Vậy làm thế nào để cha mẹ và trẻ nhận biết được chúng?

Ma túy tổng hợp ngày càng có sự biến hóa khôn lường về thành phần chất gây nghiện và dạng bào chế. Thông thường, chúng được trá hình trong các sản phẩm màu sắc bắt mắt, kèm lời quảng cáo hấp dẫn về mùi vị, tác dụng hưng phấn mà không gây nghiện khiến trẻ tò mò, kích thích dẫn đến sử dụng thụ động, tham gia vào trào lưu mới.

Chúng thường “ẩn mình” trong các loại kẹo (kẹo giảm cân, kẹo mút cần sa), bánh (bánh chocolate, bánh lười, bánh cười, trộn trong bánh ngọt), trà sữa hoặc các gói thuốc lá với lời mời chào hấp dẫn, thuốc lá điện tử đã bị thêm vào ma túy tổng hợp.

Hoặc chúng là các tem ảo giác rất nhỏ, đặt vào đầu lưỡi để tạo nên sự hưng phấn, tăng cảm giác như một dòng sản phẩm, xu hướng mới. Trẻ vị thành niên rất dễ bị thu hút.

Đáng nói, để tăng cảm giác cho người sử dụng, một sản phẩm có thể được pha trộn từ nhiều loại ma túy tổng hợp.

Như vậy, có 3 con đường chính mà trẻ em dễ tiếp cận với ma túy tổng hợp là: Đường hút, hít, đường ăn, uống và đường niêm mạc. Chúng tôi chưa tiếp nhận trẻ cấp cứu do đường tiêm chích.

Trong trường hợp, trẻ em bị ngộ độc ma túy tổng hợp sẽ có biểu hiện như thế nào? Xin bác sĩ cho biết cụ thể ở dạng cấp và mãn tính?

Loại chất này gây ngộ độc cấp tính, gây loạn thần nếu dùng lâu và cả xu hướng ngộ độc mãn tính.

Khi cấp tính: Tùy thuộc vào bản chất của loại ma túy này thuộc loại nào: Nhóm chất gây kích thích, nhóm chất gây ảo giác hay nhóm chất gây ức chế mà gây ra các triệu chứng cụ thể. Thường gặp nhất là đau đầu, thay đổi tri giác đột ngột, khó hoặc mất kiểm soát hành vi, ảo giác, co giật…

Biểu hiện mãn tính: Chủ yếu là dấu hiệu của loạn thần như khó tập trung, dễ cáu gắt, khó kiểm soát cảm xúc, mất ngủ, đau đầu, hay nói dối, chán ăn, sút cân, biểu hiện dị cảm ngoài da.

Tuy nhiên, đáng cảnh báo là dù trẻ bị ngộ độc cấp tính nhưng mức độ từ trung bình đến nặng cũng có thể ảnh hưởng rất lớn đến sau này. Trẻ có thể bị xuất huyết não, nhồi máu não ngay trong lần đầu tiên nếu liều dùng lớn.

Do đó, không thể chủ quan nghĩ rằng, chỉ là ngộ độc nhẹ không gây hại, mà mức độ nguy hiểm tùy thuộc vào số lượng, thành phần ma túy trẻ đã sử dụng.

Sơ cứu khi con bị ngộ độc ma tuý tổng hợp trộn trong thực phẩm

Khi biết con bị ngộ độc, cha mẹ cần sơ cứu cho con như thế nào trước khi đi cấp cứu?

Có những trường hợp cha mẹ biết hoặc không biết con đã sử dụng ma túy tổng hợp. Nếu cha mẹ phát hiện con bị hôn mê, bất tỉnh, hoặc co giật không rõ nguyên nhân mà trước đó trẻ khỏe mạnh bình thường thì cần bình tĩnh, để trẻ nằm nghiêng một bên nhằm tránh sặc vào đường thở.

Trong trường hợp trẻ không tỉnh táo, cần tạo tư thế đầu cao và tuyệt đối tránh nhét vật bất kì vào đường thở và nhanh chóng đưa đến cơ sở y tế gần nhất.

Theo bác sĩ, gia đình và nhà trường cần có sự phối hợp như thế nào trong việc hướng dẫn, giải thích và kiểm soát để tránh việc con em tiếp cận, sử dụng ma túy tổng hợp?

Việc sử dụng ma túy tổng hợp rất nguy hiểm thế nhưng bất kì trẻ nào cũng có nguy cơ sử dụng chúng một cách thụ động mà không hề biết mình đang sử dụng chất gây nghiện.

Vậy nên, cần có sự liên kết chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường thông qua các buổi nói chuyện trao đổi để chia sẻ, tuyên truyền về tác hại của ma túy, ma túy tổng hợp cho các em. Đồng thời, cung cấp cho các em về hình ảnh của các sản phẩm, dung dịch có chứa ma túy tổng hợp.

Nâng cao cảnh giác của các em về sản phẩm không rõ nguồn gốc, với lời quảng cáo hấp dẫn gây ra các hiện tượng ảo giác, hưng phấn, sảng khoái. Cần sử dụng sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng.

Nhà trường - gia đình cần có sự giám sát chặt chẽ về hành vi thông thường của trẻ, đặc biệt là trẻ vị thành niên rất dễ tò mò, muốn khám phá thế giới theo cách riêng, dễ bị lôi kéo hoặc muốn thể hiện bản thân.

Cảm ơn bác sĩ về buổi trao đổi!