Những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở trẻ

Theo UNICEF, các nguyên nhân chính gây tử vong ở trẻ em khác nhau tùy theo độ tuổi. Trẻ em dưới 5 tuổi đặc biệt dễ mắc các bệnh truyền nhiễm như sốt rét , viêm phổi , tiêu chảy , HIV và bệnh lao. Đối với trẻ lớn hơn, các bệnh không lây nhiễm, thương tích và xung đột là những mối đe dọa đáng kể.

Mặc dù hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị được, tuy nhiên, các bệnh truyền nhiễm thông thường vẫn đang nguyên nhân khiến số lượng lớn trẻ nhỏ tử vong. Viêm phổi, tiêu chảy và sốt rét là nguyên nhân gây ra khoảng 30% số ca tử vong trên toàn cầu ở trẻ em dưới 5 tuổi vào năm 2019. Trẻ em ở các khu vực nghèo nhất thế giới bị ảnh hưởng nhiều nhất, với các bệnh truyền nhiễm đặc biệt phổ biến ở châu Phi cận Sahara. 

Viêm phổi

Theo UNICEF, viêm phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em dưới 5 tuổi, khiến khoảng 700.000 trẻ em tử vong mỗi năm. Ở nhiều nơi trên thế giới, cứ mỗi phút lại có một trẻ em tử vong vì viêm phổi - mặc dù căn bệnh này hoàn toàn có thể phòng ngừa được và có thể dễ dàng kiểm soát bằng thuốc kháng sinh.

Các trường hợp tử vong do viêm phổi ở trẻ em có liên quan nhiều đến tình trạng suy dinh dưỡng, thiếu nước và an toàn vệ sinh, ô nhiễm không khí trong nhà và không được tiếp cận với dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Tất cả những yếu tố này cộng với nghèo đói khiến viêm phổi trở thành một căn bệnh của sự bất bình đẳng - căn bệnh tập trung ở những nhóm dân cư nghèo nhất trên toàn cầu.

UNIVEF khuyến cáo các biện pháp bảo vệ, phòng ngừa và điều trị với bệnh viêm phổi:

- Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn, ăn bổ sung đầy đủ và bổ sung vitamin A là nền tảng để giữ cho trẻ khỏe mạnh và không mắc bệnh.

- Tiêm vắc xin, giảm ô nhiễm không khí trong gia đình, nước uống an toàn, vệ sinh và giữ gìn vệ sinh giúp bảo vệ trẻ em khỏi bệnh tật.

- Thuốc kháng sinh rất quan trọng để điều trị viêm phổi. Năm 2021, UNICEF đã cung cấp 31,6 triệu lượt điều trị bằng kháng sinh cho trẻ em dưới 1 tuổi tại 54 quốc gia.

Bệnh tiêu chảy

Trong những năm gần đây, thế giới đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể trong việc giảm tử vong ở trẻ em do tiêu chảy. Nhưng tiêu chảy vẫn là căn bệnh hàng đầu khiến tỷ lệ trẻ em tử vong.

Năm 2019, tiêu chảy cướp đi sinh mạng của khoảng 480.000 trẻ nhỏ trên toàn cầu, chiếm 9% tổng số trẻ dưới 5 tuổi tử vong.  

Những đứa trẻ này có thể được cứu bằng các biện pháp can thiệp đơn giản hiệu quả, chẳng hạn như bổ sung muối và kẽm bù nước.

Theo thống kê, khoảng 70 - 90% trường hợp tử vong do tiêu chảy cấp có thể được ngăn ngừa bằng cách uống muối bù nước, trong khi kẽm được ước tính làm giảm tỷ lệ tử vong do tiêu chảy 11,5%. Các biện pháp như truyền dịch, cho trẻ bú mẹ, ăn đủ dinh dưỡng và sử dụng có chọn lọc thuốc kháng sinh cũng rất quan trọng.

Năm 2021, UNICEF đã phân phối hơn 93 triệu viên kẽm và hơn 30 triệu gói muối uống bù nước trên toàn thế giới. UNICEF cũng tận dụng các nguồn lực và chuyên môn của mình trong lĩnh vực y tế; dinh dưỡng; giáo dục; giao tiếp ứng xử; và nước, vệ sinh và vệ sinh để hỗ trợ phòng ngừa và điều trị tiêu chảy.

Bệnh sốt rét

Sốt rét là căn bệnh gây tử vong cao thứ ba trên thế giới đối với trẻ nhỏ trong độ tuổi từ một tháng đến 5 tuổi, sau viêm phổi và tiêu chảy. Năm 2019, khoảng 274.000 trẻ em dưới 5 tuổi chết vì căn bệnh này, chiếm 67% số ca tử vong do sốt rét toàn cầu. Cứ hai phút lại có một trẻ em chết vì sốt rét.

Loại trừ bệnh sốt rét đòi hỏi phải tăng cường đầu tư toàn cầu - đặc biệt là chú trọng nghiên cứu và phát triển y tế.

Bệnh lao

Bệnh lao (TB) là căn bệnh mà thế giới đã biết cách phòng ngừa và điều trị. Tuy nhiên, vẫn có hơn 600 trẻ em dưới 15 tuổi tử vong vì bệnh này mỗi ngày, tương đương gần 1/4 triệu ca mỗi năm. Hầu hết những trường hợp tử vong này xảy ra ở trẻ em dưới 5 tuổi. 

Trong khi các quốc gia đã phát triển các phương pháp phòng ngừa, giám sát, chẩn đoán và điều trị bệnh lao ở người lớn, trẻ em vẫn đang rơi vào tình trạng khó khăn. Trong số một triệu trẻ em ước tính mắc bệnh lao mỗi năm, chưa đến một nửa được xác định và đăng ký trong các chương trình tiêm chủng quốc gia.

96% trẻ em chết vì bệnh lao là do chưa được điều trị. Trẻ em cũng là nhóm bị bỏ lại phía sau trong các chiến dịch đẩy lùi bệnh lao. Mặc dù là nhóm chiếm khoảng 10% số người mắc bệnh lao toàn cầu, nhưng chỉ chiếm 3% tổng ngân sách chi tiêu cho nghiên cứu và phát triển.

Theo UNICEF