Nâng cao năng lực phòng ngừa và ứng phó với bạo lực gia đình trong kỷ nguyên số

Dự án nhằm tăng cường hệ thống phòng ngừa và ứng phó với bạo lực gia đình tại Việt Nam, theo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022; Nghị định số 76/2023/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Sự kiện diễn ra đúng dịp Ngày Quốc tế Xóa bỏ Bạo lực đối với Phụ nữ (25/11), khai mạc Chiến dịch toàn cầu 16 ngày Hành động và Tháng Hành động quốc gia vì Bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới tại Việt Nam.

Bạo lực gia đình, đặc biệt là bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái, vẫn còn tồn tại ở nhiều nơi trên thế giới cũng như tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh chuyển đổi số nhanh chóng tại Việt Nam, các hình thức bạo lực gia đình cũng đang thay đổi. Những hành vi như quấy rối trực tuyến, giám sát kỹ thuật số, đe dọa, hay chia sẻ hình ảnh nhạy cảm khi không có sự đồng ý đang ngày càng gia tăng một cách đáng lo ngại. Những hình thức bạo lực trực tuyến này kéo dài sự thao túng và cưỡng ép. Thực tế này cho thấy sự cần thiết phải tăng cường phòng ngừa, thúc đẩy báo cáo sớm, và mở rộng các hệ thống hỗ trợ lấy người bị bạo lực làm trung tâm để ứng phó với mọi hình thức của bạo lực. Bạo lực trong không gian số gây hại như bạo lực xảy ra ngoài đời thực

Dự án do Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện (BVHTTDL) triển khai, tập trung vào tăng cường năng lực cho đội ngũ cung cấp dịch vụ, củng cố cơ chế phối hợp liên ngành, thúc đẩy các thực hành an toàn trên môi trường số, hoàn thiện hệ thống dữ liệu và giám sát, đồng thời duy trì các dịch vụ hỗ trợ thiết yếu cho người bị bạo lực. Dự án cũng hướng tới việc thể chế hóa và nhân rộng các mô hình can thiệp hiệu quả, dựa trên bằng chứng.

Phát biểu tại Lễ khởi động Dự án, bà Trịnh Thị Thủy, Thứ trưởng BVHTTDL, khẳng định cam kết của Chính phủ: “Luật Phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022 và Nghị định số 76/2023/NĐ-CP đã tạo nền tảng pháp lý quan trọng để Việt Nam triển khai công tác phòng ngừa và ứng phó bạo lực gia đình phù hợp với thực tiễn và chuyển đổi số. Tuy nhiên, bối cảnh mới đặt ra yêu cầu phải đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng và tăng cường chất lượng dịch vụ hỗ trợ nạn nhân. Sự hỗ trợ của UNFPA và KOICA sẽ giúp chúng ta triển khai các hoạt động có trọng tâm, góp phần bảo vệ phụ nữ, trẻ em và củng cố gia đình Việt Nam”.

Ông Matt Jackson, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam, nhấn mạnh: “Bạo lực gia đình không chỉ gây ra nỗi đau thể xác, tinh thần cho người bị bạo lực mà còn ảnh hưởng đến đời sống của rất nhiều gia đình trên thế giới trong đó có Việt Nam. Để ứng phó hiệu quả với bạo lực gia đình, chúng ta không chỉ cần phải có các quy định về luật pháp mạnh mẽ mà còn phải có sự chung tay của xã hội, năng lực số và đầu tư bền vững để không một người bị bạo lực nào bị bỏ lại phía sau. UNFPA tự hào tiếp tục quan hệ đối tác 45 năm với Chính phủ Việt Nam nhằm xây dựng các hệ thống bảo vệ mọi phụ nữ và trẻ em gái và vị thành niên, ở mọi không gian: trong gia đình, cộng đồng và trên môi trường mạng”.

Dự án đóng góp trực tiếp vào kết quả chuyển đổi toàn cầu của UNFPA là xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái, đồng thời phù hợp với các ưu tiên trong Chương trình Quốc gia của UNFPA tại Việt Nam. Dự án kế thừa hơn một thập kỷ hợp tác chặt chẽ giữa BVHTTDL và UNFPA trong tăng cường công tác phòng ngừa và ứng phó với bạo lực gia đình.

UNFPA sẽ tiếp tục cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn chính sách, và các mô hình can thiệp dựa trên bằng chứng nhằm xây dựng, vận hành Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống bạo lực gia đình, tăng cường phối hợp liên ngành, nhân rộng các mô hình hiệu quả trên toàn quốc và tăng cường năng lực của Việt Nam trong ứng phó với bạo lực gia đình, bạo lực trên cơ sở giới sử dụng công nghệ.

Kết quả từ cuộc điều tra quốc gia về bạo lực đối với phụ nữ năm 2019 cho thấy vẫn còn những thách thức mà chúng ta cần chung tay giải quyết:

• Gần 63% phụ nữ từng trải qua ít nhất một hình thức bạo lực do chồng/bạn tình gây ra trong đời.

• 31,6% trải qua bạo lực chỉ trong vòng 12 tháng trước khảo sát.

• Chi phí kinh tế do bạo lực gây ra rất lớn: trung bình phụ nữ mất 26% thu nhập hằng năm, và tổng thiệt hại tương đương 1,81% GDP của Việt Nam.

• 90,4% phụ nữ sống trong bạo lực cho rằng bạo lực gây hại lớn: trung bình phụ nữ mất nhiều năm để thoát ra; và hơn một nửa trong số họ (52,5%) không chia sẻ trải nghiệm này với bất kỳ ai.