Cha mẹ giúp con đối phó với áp lực thi cử như thế nào?

Tại Hà Nội và nhiều thành phố lớn hiện nay trẻ em phải vượt qua kỳ thi vào lớp 10 khá căng thẳng. Tại Hà Nội và TP.HCM, học sinh tiểu học còn phải tham dự kỳ thi vào lớp 6 theo quy định riêng của một số trường, thậm chí có cả kỳ thi đánh giá tư duy chọn học sinh vào lớp 1. Khi trẻ phải đối diện với những áp lực lớn như vậy, cha mẹ cần có sự chuẩn bị từ sớm giúp con ổn định tâm lý, tìm ra hướng ôn tập và lựa chọn phù hợp, tránh căng thẳng quá mức có thể dẫn tới những hệ lụy đáng tiếc về tâm lý và sức khỏe.

Theo lịch triển khai công tác thi và tuyển sinh của Sở GD&ĐT Hà Nội, tháng 4, tháng 5/2024, tiếp nhận đăng ký dự thi vào lớp 10 năm học 2023-2024. Dự kiến đầu tháng 6/2024, tổ chức Kỳ thi tuyển sinh và lớp 10 năm học 2024-2025. Tháng 7/2024, triển khai duyệt điểm chuẩn vào lớp 10 năm học 2023-2024.

Tiếp tục nghiên cứu và đề xuất với các cấp có thẩm quyền điều chỉnh phương án tuyển sinh nhằm thu hút để tuyển chọn được những học sinh học giỏi, đảm bảo kết quả thi phản ánh trung thực, khách quan, đúng trình độ, năng lực học sinh, nâng cao chất lượng tuyển sinh vào các trường THPT.

Hãy quan tâm đến các kỳ thi của trẻ

Phụ huynh cần làm quen với sách giáo khoa và lịch thi để giúp con chuẩn bị thời gian biểu, quản lý thời gian học tập tốt hơn. Ngoài ra, cần đảm bảo con bạn có đủ văn phòng phẩm và vật dụng cho mỗi kỳ thi. Đảm bảo trẻ đến địa điểm thi ít nhất sớm hơn 15 phút và mang theo giấy tờ. Đồng thời, hãy liên lạc với giáo viên của con để biết chúng đang yếu ở môn học nào và cần phải cải thiện những phần nào. Nếu cha mẹ không có khả năng hỗ trợ con học tập, hãy nhờ đến sự giúp đỡ của gia sư hoặc đăng ký cho trẻ tham gia một lớp học thêm để giảm áp lực thi cử.

Luôn đồng hành cùng con

Điều này nhằm đảm bảo các bậc cha mẹ có thời gian bàn bạc, thảo luận để can thiệp, giúp con lập kế hoạch học tập và giải quyết những vấn đề khó khăn con gặp phải. Cha mẹ cần phải là người lắng nghe và đưa ra những lời động viên. Một cách thúc đẩy quan trọng là đặt câu hỏi để trẻ suy nghĩ về cách chúng đang học tập, những khó khăn chúng đang gặp phải và dự định học tập trong tương lai như thế nào. Cho phép trẻ tự quyết định cùng với sự hỗ trợ cần thiết từ cha mẹ, áp lực thi cử sẽ giảm xuống.

Đảm bảo chế độ ăn uống lành mạnh cho con trẻ

Đảm bảo rằng con bạn ăn thực phẩm bổ dưỡng, bổ sung các thực phẩm phát triển trí óc để dễ dàng học tập. Chuẩn bị một vài món đồ ăn nhẹ lành mạnh tiện dụng, nhanh chóng như các loại hạt và trái cây để con có thể ăn trong lúc học.

Đảm bảo rằng trẻ không nên sử dụng các thực phẩm giàu đường, chúng có thể giúp tăng cường năng lượng ngay lập tức nhưng cũng sẽ khiến lượng đường trong máu giảm xuống. Tránh cho trẻ ăn thức ăn khó tiêu vì có thể khiến trẻ uể oải, buồn ngủ. Không nên sử dụng quá nhiều đồ uống có chất kích thích có thể khiến trẻ trở nên hiếu động, cáu kỉnh và ủ rũ. Vào buổi sáng trong ngày, bữa sáng giàu carbohydrate và protein là bữa ăn lý tưởng vì nó sẽ cải thiện khả năng tập trung.

Theo dõi giấc ngủ thường xuyên

Đảm bảo trẻ có một giấc ngủ ngon, hạn chế học khuya. Điều này tưởng chừng là sai nhưng lại vô cùng quan trọng vào ngày trước kỳ thi. Giấc ngủ sảng khoái sẽ cải thiện hiệu suất thi. Ngoài việc giữ cho trẻ tỉnh táo, điều này sẽ làm giảm bớt đi sự căng thẳng trong kỳ thi. Trẻ cần ngủ đủ ít nhất 6 giờ vào đêm trước ngày thi, việc ngủ đủ giấc giúp trẻ củng cố trí nhớ, giúp các em ghi nhớ những gì đã học trong ngày.

Tạo động lực cho trẻ tập thể dục

Áp lực thi cử khiến cho lịch trình học tập dày đặc, trẻ cũng cần dành thời gian cho hoạt động thể chất ngoài trời như chơi bóng đá hoặc quần vợt, đây là một phương pháp giảm căng thẳng tuyệt vời. Đi bộ trong bầu không khí trong lành cũng có thể giúp đầu óc tỉnh táo. Khi được nghỉ ngơi, kết nối với thiên nhiên, trẻ sẽ cảm thấy sảng khoái và tiếp thu kiến thức mới nhanh hơn khi quay lại học tập.

Xen kẽ nghỉ giải lao và giải trí

Việc học bài liên tục trong một thời gian dài trẻ thường cảm thấy mệt mỏi và kém tập trung. Thời gian suy nghĩ tập trung trong khoảng từ 15 - 20 phút mỗi giờ là lý tưởng. Thời gian còn lại trẻ có thể giải lao, thư giãn đầu óc, đi dạo quanh nhà và ăn nhẹ. Giải lao sẽ giúp giảm căng thẳng, tăng cường trí nhớ và tăng khả năng tập trung. 

Đưa ra phần thưởng phù hợp

Khuyến khích trẻ có động lực học tập bằng lời hứa về một chuyến dã ngoại, một quyển sách hoặc một món đồ chơi yêu thích của chúng sau khi kỳ thi kết thúc. Tuy nhiên, con cũng cần rèn luyện cách phát triển động lực trong tương lai, một cách để giúp trẻ làm được điều này là khuyến khích chúng suy nghĩ về các mục tiêu trong cuộc sống và nhấn mạnh việc học tập và các kỳ thi liên quan sẽ giúp chúng đạt được mục tiêu như thế nào.

Cung cấp một môi trường học tập tốt

Khu vực học tập cần có ghế ngồi thoải mái, đủ ánh sáng và các dụng cụ, tài liệu học tập. Đảm bảo môi trường này thật yên tĩnh để trẻ không bị phân tâm và tập trung. Tuy nhiên, hãy đảm bảo rằng con bạn không cảm thấy bị bỏ rơi và cô đơn, các thành viên trong gia đình cũng cần có sự tương tác qua lại với trẻ. Ngoài ra, phụ huynh cần giúp con tránh xa đồ công nghệ và quản lý việc sử dụng điện thoại di động, tránh tranh cãi ở nhà để trẻ có thể tập trung vào nhiệm vụ trước mắt trong một môi trường không căng thẳng. 

Giúp con giải quyết căng thẳng

Các bậc cha mẹ cần đảm bảo rằng con đang không quá thoải mái cũng không quá lo lắng. Điều quan trọng là luôn chú ý đến sức khỏe tinh thần của con. Mặc dù căng thẳng là điều tốt trong thời gian thi, nhưng hãy biết khi nào con đang cảm thấy căng thẳng quá mức và tìm kiếm sự trợ giúp từ chuyên gia tư vấn hoặc nhà tâm lý học. Bên cạnh đó, nên có phương pháp dạy con các bài tập để thư giãn như thở sâu.

Tập trung vào nỗ lực, không phải kết quả

Việc các bậc cha mẹ luôn có những kỳ vọng về kết quả học tập của con và khắc sâu những giá trị giáo dục trong tâm trí con là điều bình thường. Tuy nhiên, điều quan trọng không kém là hãy điều chỉnh sự kỳ vọng của mình tùy theo năng khiếu và khả năng của trẻ.

Đừng bao giờ so sánh trẻ với những đứa trẻ khác

Hãy nói với trẻ rằng không có kỳ thi nào xác định được giá trị bản thân của chúng và nỗ lực quan trọng hơn kết quả. Tình yêu và sự hỗ trợ vô điều kiện từ cha mẹ là món quà lớn nhất dành cho trẻ vào thời điểm căng thẳng. Đừng ngần ngại khen ngợi con đã học tập chăm chỉ. 

Tóm lại, sự tham gia của phụ huynh trong thời gian thi cử rất quan trọng để trẻ thành công trong học tập và giảm mức độ căng thẳng trong kỳ thi. Cho dù cha mẹ đóng vai trò tích cực (giúp đỡ con học tập) hay hỗ trợ (đảm bảo thói quen lành mạnh, là người biết lắng nghe, khuyến khích và động viên con), thì trong thời gian thi, sự tham gia của họ vẫn rất quan trọng.