Cha mẹ cần chuẩn bị gì nếu con muốn trở thành người nổi tiếng mạng xã hội?

Công nghệ đang mở ra những cơ hội nghề nghiệp mới - từ quản lý mạng xã hội, giám đốc thương mại điện tử, đến những vị trí mới trong lĩnh vực Công nghệ thông tin và kỹ thuật. Điều này cũng đồng nghĩa với sự xuất hiện của những người ảnh hưởng (Influencer). Nói đơn giản, người ảnh hưởng là những người tạo nội dung trên mạng xã hội để quảng cáo sản phẩm và dịch vụ - có thể là của chính họ (như các lớp học tiếng anh, làm bánh), của người khác (ví dụ, quần áo, mỹ phẩm), hoặc cả hai.

Theo báo cáo từ Morning Consult, 57% người thuộc thế hệ Z (những người sinh từ 1997 đến 2012) cho biết họ sẽ trở thành Influencer nếu có cơ hội. Điều này gióng lên hồi chuông cảnh báo về tác động của mạng xã hội đối với sức khỏe tinh thần. Một báo cáo năm 2021 từ Frances Haugen – người từng tố giác Facebook (nay là Meta) chỉ ra rằng Instagram làm trầm trọng thêm suy nghĩ tự tử và rối loạn ăn uống ở các cô gái tuổi teen. Đầu năm nay, bác sĩ Vivek Murthy, Chủ nhiệm Bộ Y tế Hoa Kỳ, đã đưa ra một báo cáo cho rằng mạng xã hội là một trong những nguyên nhân của khủng hoảng sức khỏe tâm thần ở giới trẻ.

Về cơ bản, Gen-z nhận thấy không có “công việc ổn định” và muốn kiểm soát sự đảm bảo công việc của mình bằng cách làm việc cho chính họ, bởi kể cả những công ty từng được coi là ổn định, như Meta và Google cũng có đợt sa thải hàng loạt. 

Tại sao Gen-Z muốn trở thành Inluencer? 

Sự nổi tiếng

Người ảnh hưởng trên mạng xã hội đã phát triển lượng người theo dõi và sự nổi tiếng của mình, vốn trước kia chỉ dành cho các nghệ sĩ và ngôi sao thể thao. 

Tiến sĩ Monasterio nhấn mạnh: “Sức hấp dẫn của sự nổi tiếng là không thể phủ nhận, nhưng giống như việc không phải tất cả những người muốn trở thành nhạc sĩ đều đạt được đẳng cấp toàn cầu như Taylor, không phải tất cả người ảnh hưởng đều trở thành hiện tượng chỉ sau một đêm.” 

Có thể đạt được thu nhập cao

Những người ảnh hưởng kiếm tiền từ việc làm đại diện cho các sản phẩm hoặc dịch vụ, thường không cần phải ra khỏi nhà. Đây là một chiến lược làm giàu nhanh trong thời đại kỹ thuật số với những người mẫu đại diện ở cùng độ tuổi hoặc tương đương với Gen-Zers. 

Những người thuộc thế hệ Z có hàng ngàn người theo dõi, làm đại diện nhiều sản phẩm, thường nhận được hàng chục đến hàng trăm triệu đồng. 

Sự lôi cuốn khó cưỡng

Chỉ việc lướt TikTok có thể mang lại niềm vui – nhưng cũng có thể dẫn đến nghiện mà nghiên cứu chỉ ra là có hại đối với tâm lý của người dùng vị thành niên. Những thanh thiếu niên hoàn toàn đắm chìm vào sự lôi cuốn của ứng dụng cũng cảm thấy sự thúc đẩy mạnh mẽ hơn để bắt chước những người ảnh hưởng mà thuật toán đề xuất.

Chuyên gia lo ngại về tác hại của việc làm người nổi tiếng trên mạng lên Gen-Z

Sự nổi tiếng và tiền bạc dường như là một cú huých đối với những người dùng mạng xã hội trẻ tuổi. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lo ngại rằng rủi ro có thể lớn hơn lợi ích. 

Năm 2022, Bark Technologies đã công bố một báo cáo hàng năm dựa trên 4,5 tỷ tin nhắn từ hơn 30 ứng dụng và nền tảng mạng xã hội. Báo cáo này cho thấy hơn 71% trẻ trung học và 83% thiếu niên trải qua tình trạng bắt nạt, có thể là người bắt nạt, nạn nhân, hoặc là nhân chứng.

Ngoài ra, hơn một phần ba trẻ trung học (35,7%) và gần hai phần ba thiếu niên (64,3%) đã rơi vào tình trạng liên quan đến tự tử hoặc tự tổn thương. 

Tiến sĩ Monasterio nhấn mạnh: “Việc theo đuổi vị thế người ảnh hưởng thường đi kèm với việc tiếp xúc nhiều với nền tảng trực tuyến, điều này có thể dẫn đến các vấn đề như bắt nạt trên mạng, so sánh và cảm giác thiếu tự tin".

Ngoài ra, áp lực duy trì hình ảnh trước công chúng, xử lí những lời chỉ trích và đáp ứng mong đợi của khán giả có thể ảnh hưởng đến sức khỏe. 

Cách nói chuyện với con bạn về nghề Influencer 

Ít nhất cho đến hiện tại, Influencer vẫn là một lựa chọn nghề nghiệp được nhiều người theo đuổi. Và khi thế hệ Gen-Z tiếp tục phát huy tính độc lập và năng lực của mình trong lĩnh vực lao động, quyền kiểm soát của cha mẹ đối với việc sử dụng mạng xã hội và lựa chọn nghề nghiệp của con cái sẽ giảm đi. 

Không bao giờ là muộn để nói chuyện với con bạn, dưới đây là một số cách chuyên gia chia sẻ:

Tư duy cởi mở

Tiến sĩ Monasterio khuyên rằng thay vì đưa ra những lý lẽ chung như mạng xã hội là xấu hoặc những mệnh lệnh như “Tránh xa TikTok”, các bậc phụ huynh nên công nhận thực tế và lợi ích tiềm năng. Cha mẹ có thể tâm sự rằng mạng xã hội mang đến những cơ hội tuyệt vời cho con thỏa sức sáng tạo và kết nối với những người có cùng chí hướng. 

Chấp nhận

Cha mẹ có thể đã hi vọng con mình trở thành bác sĩ, luật sư hoặc giáo viên, nhưng không nên áp đặt mà hãy giữ vai trò gợi mở và đồng hành cùng các con.

Các bạn trẻ thường có cá tính mạnh mẽ, tính tự chủ cao và sẽ cảm giác được sự tôn trọng khi cha mẹ cho phép và ủng hộ tự lựa chọn nghề nghiệp.

Thảo luận về những giới hạn để bảo vệ con trên không gian mạng

Việc ủng hộ con cái trở thành Influencer cũng cần có giới hạn chứ không hoàn toàn cho phép tự do vào môi trường trực tuyến hoặc làm bất cứ điều gì con muốn. Cha mẹ hãy cùng với con mình thảo luận và lập ra một số quy tắc cơ bản để bảo vệ sự riêng tư và an toàn trên mạng xã hội. 

Theo dõi và tinh chỉnh

Khi các nền tảng và hảnh trình của con bạn tiếp tục phát triển, việc xem xét lại và điều chỉnh những ranh giới, quy tắc và quan điểm của phụ huynh về công việc này là hoàn toàn chấp nhận. 

Ví dụ, nếu thời gian sử dụng các thiết bị đang tăng cao, chuyên gia đề xuất cha mẹ nên có ý kiến như: “Con hãy đặt giới hạn thời gian sử dụng màn hình để con có thời gian cho các sở thích khác và gia đình, gặp gỡ bạn bè.” 

Cuối cùng, phụ huynh cũng nên nhấn mạnh tầm quan trọng của sức khỏe tâm lý khi góp ý với con. Chẳng hạn, “Việc nghỉ ngơi và chăm sóc sức khỏe của con rất quan trọng”, hoặc “Hãy tâm sự với bố mẹ về những suy nghĩ, cảm xúc của con để tránh căng thẳng".