Đừng hủy hoại tương lai của con trẻ chỉ vì trượt lớp 10 công lập

Cách đây vài ngày, trong kỳ thi vào lớp 10 tại TP.HCM, một câu chuyện xúc động của người mẹ động viên con gái ngay tại điểm thi vào lớp 10 công lập đã được cộng đồng mạng chia sẻ khiến nhiều người phải suy ngẫm. 

Sau giờ thi, cô bé gặp mẹ khóc nức nở: “Con không làm được hết bài. Bài nào con cũng có ý bỏ dở, con sợ không đậu nguyện vọng nào mẹ à”. Lời thú nhận chân thành này không chỉ phản ánh sự bất lực của cô bé trước áp lực học tập mà còn là tiếng kêu cứu từ một tâm hồn non nớt, đang cố gắng tìm kiếm sự đồng cảm và hỗ trợ.

Người mẹ, với tình yêu thương vô bờ bến, đã ngay lập tức trấn an con: “Không sao, không sao con à. Con có thể học vẽ, học nghề, học trường tư, con vẽ đẹp lắm mà, mẹ sẽ cho con đi học vẽ được không?".

Ở đây, sự thấu hiểu của người mẹ không chỉ dừng lại ở việc an ủi mà còn thể hiện một tầm nhìn xa, một sự linh hoạt trong việc định hướng tương lai cho con mình. Bà không áp đặt con phải theo một con đường duy nhất, mà mở ra nhiều lựa chọn khác, phù hợp với năng khiếu và sở thích của con gái.

Khi con gái vẫn khóc nức nở, người mẹ tiếp tục an ủi: "Mẹ đã nói là không sao, không đỗ nguyện vọng này, mình học nguyện vọng khác, rồi không đậu đi nữa, mẹ sẽ lo cho con được học vẽ, đúng cái con thích đúng không, bây giờ mình đi xem phim được không con?”.

Lời nói này không chỉ đơn thuần là một sự an ủi mà còn là một cam kết, một lời hứa rằng bà sẽ luôn ở bên cạnh, đồng hành cùng con qua mọi khó khăn.

Câu chuyện này là một minh chứng rõ nét về tình mẫu tử và sự thấu hiểu của người mẹ. Trong khi nhiều bậc phụ huynh có thể tạo thêm áp lực lên con cái với những kỳ vọng cao, người mẹ trong câu chuyện đã chọn cách thấu hiểu và hỗ trợ con gái mình theo một cách rất riêng.

Bà không chỉ nhận ra những khó khăn mà con mình đang phải đối mặt, mà còn chủ động tìm kiếm những giải pháp thay thế, giúp con cảm thấy an tâm và tự tin hơn.

Trong một xã hội mà thành tích học tập thường được đặt lên hàng đầu, câu chuyện này gợi mở cho chúng ta về giá trị của sự thấu hiểu và tầm quan trọng của việc hỗ trợ con cái trong việc khám phá và phát triển đam mê cá nhân. Đôi khi, sự thành công không nhất thiết phải đến từ những con số trên bảng điểm mà từ niềm vui và sự hứng khởi trong việc làm điều mình yêu thích.

Trò chuyện với Tạp chí Trẻ em Việt Nam, Tiến sĩ tâm lý Nguyễn Kim Quý - Văn phòng Tham vấn gia đình và trẻ em (Hội Tâm lý giáo dục học Việt Nam) cũng bày tỏ rằng, người mẹ giống như một chuyên gia tâm lý của con gái, đã tạo nên một điểm tựa vô cùng vững vàng giúp con vượt qua nỗi buồn vì làm bài không tốt. Cô bé nữ sinh thật may mắn khi có một người mẹ vô cùng yêu thương và thấu hiểu, chắc chắn rằng trên đường đời sắp tới cô bé ấy sẽ đạt được nhiều thành tựu rực rỡ vì luôn có mẹ thấu hiểu, ủng hộ.

Có lẽ những ứng xử tuyệt vời của người mẹ ấy sẽ là bài học cho hàng nghìn phụ huynh khác để họ chuẩn bị cho một kế hoạch dự phòng sau một tuần nữa, khi điểm thi vào lớp 10 công lập  chính thức được công bố.

Tiến sĩ Nguyễn Kim Quý cũng thẳng thắn chỉ ra rằng, hiện nay bệnh thành tích, một hiện tượng phổ biến trong xã hội hiện đại, không chỉ tạo ra áp lực cho các em học sinh mà còn phản ánh một phần cái tôi cá nhân của nhiều bậc phụ huynh. Khi thành tích học tập của con cái trở thành thước đo giá trị bản thân, nhiều phụ huynh vô tình đặt gánh nặng lên vai con trẻ, yêu cầu chúng phải đạt được những kỳ vọng đôi khi phi thực tế.

Trong cuộc đua vào lớp 10, nhiều phụ huynh đã không ngần ngại thể hiện tham vọng của mình thông qua việc đặt ra những mục tiêu cao, thậm chí là áp đặt, cho con cái. Họ thường xuyên so sánh con mình với các bạn đồng trang lứa, tạo ra một môi trường cạnh tranh căng thẳng.

Sự kỳ vọng này, trong mắt nhiều bậc cha mẹ là vì "tốt cho con", nhưng thực tế lại là một áp lực vô hình, khiến các em không chỉ cảm thấy căng thẳng mà còn mất đi niềm vui trong học tập. Khi đứa trẻ không đáp ứng được mong muốn do cha mẹ, trượt lớp 10 công lập thì họ mắng nhiếc, vùi dập, vô tư làm tổn thương con trẻ. Cha mẹ có lẽ không biết rằng chính những đứa trẻ cũng rất buồn khi chúng trượt mục tiêu và việc nhiếc móc, mắng mỏ chẳng mang lại điều gì mà chỉ đẩy nhanh quá trình hủy hoại một đứa trẻ.

Áp lực này có thể dẫn đến nhiều hệ quả tiêu cực, nhiều học sinh bị căng thẳng, mất ngủ và thậm chí là suy giảm sức khỏe tâm lý vì áp lực từ cha mẹ. Thay vì tạo điều kiện để các em phát triển toàn diện, nhiều phụ huynh lại vô tình đẩy con vào trạng thái sợ hãi và lo lắng.

“Điều quan trọng mà mỗi bậc phụ huynh cần nhớ là phải tôn trọng và ghi nhận nỗ lực của con cái. Mỗi em học sinh đều có khả năng và tốc độ học tập khác nhau. Việc so sánh con với người khác không chỉ không công bằng mà còn tạo ra cảm giác tự ti và áp lực không cần thiết", Tiến sĩ Quý nói.

Tiến sĩ Nguyễn Kim Quý đưa ra lời khuyên cho các phụ huynh: "Thay vì chỉ tập trung vào kết quả, phụ huynh nên chú trọng vào quá trình học tập và sự cố gắng của con. Khi một em học sinh nói rằng con không làm được hết bài, đó là lúc các bậc cha mẹ cần lắng nghe và thấu hiểu. Hãy cùng con tìm ra nguyên nhân và hỗ trợ chúng khắc phục những khó khăn, thay vì chỉ trích hay áp đặt.

Việc tôn trọng nỗ lực của con cái còn giúp xây dựng một mối quan hệ gia đình gắn kết hơn. Khi trẻ cảm thấy được cha mẹ thấu hiểu và hỗ trợ, chúng sẽ tự tin hơn, không ngần ngại chia sẻ những khó khăn và từ đó, có thể phát triển tốt hơn cả về học tập lẫn nhân cách. Từ đó, cha mẹ có thể yên tâm với sự lựa chọn mới của con. Hãy để con cái có cơ hội phát triển theo đúng khả năng và đam mê của mình, vì chỉ khi đó, chúng mới thực sự cảm thấy hạnh phúc và tự tin trên con đường học tập và cuộc sống”.