Vì sao liên tiếp xảy ra ngộ độc thực phẩm quanh trường học?

Theo số liệu của Bộ Y tế, trong quý I-2024, cả nước xảy ra 16 vụ ngộ độc thực phẩm làm 3 người tử vong, 659 người bị ngộ độc (tăng gần 3 lần so với cùng kỳ năm ngoái). Đáng lưu ý là có nhiều học sinh trở thành nạn nhân của các vụ ngộ độc thực phẩm.

Ngày 5/4, 37 học sinh ở Trường Tiểu học Vĩnh Trường và Trường THCS Trần Hưng Đạo (TP. Nha Trang) nhập viện để kiểm tra sức khỏe, điều trị nghi ngộ độc. Cũng tại thời điểm này, một nữ sinh lớp 5 sau khi ăn sushi, uống nước ngọt khoảng 30 phút có biểu hiện muốn nôn, sùi bọt mép và được nhà trường đưa đi cấp cứu nhưng tử vong ngoại viện. Nguyên nhân tử vong của nữ sinh này đang được điều tra. Sự việc khiến người dân vô cùng lo ngại trước nguy cơ mất an toàn thực phẩm xung quanh trường học.

Trước đó, ngành y tế Khánh Hòa ghi nhận 10 học sinh trường THPT Nguyễn Văn Trỗi (TP. Nha Trang) nhập viện điều trị nghi do ăn cơm gà trước cổng trường.

Ngày 27/3, tại Quảng Ninh cũng xảy ra sự việc có 33 học sinh Trường Tiểu học Quang Hanh phải nhập viện vào do có biểu hiện đau bụng, buồn nôn sau bữa ăn trưa tại trường. Các em học sinh này được chẩn đoán rối loạn tiêu hóa; rất may các học sinh đều được điều trị kịp thời. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Ninh đã lấy 5 mẫu lưu thức ăn, 1 mẫu nước nấu ăn tại đơn vị cung cấp suất ăn cho Trường Tiểu học Quang Hanh; lấy 1 mẫu nước uống đóng bình tại trường ngày 27/3 để kiểm nghiệm, xác định nguyên nhân.

Theo quy định của Bộ Y tế, người kinh doanh thức ăn đường phố phải bảo đảm 10 tiêu chuẩn vệ sinh ATTP. Bao gồm: Đủ nước sạch; Có dụng cụ gắp thức ăn chín; Không để lẫn thức ăn chín và sống; Nơi chế biến thực phẩm phải sạch tách biệt nguồn ô nhiễm như cống rãnh, rác thải, công trình vệ sinh, nơi bày bán gia súc, gia cầm; người làm dịch vụ chế biến thức ăn phải được tập huấn kiến thức, khám sức khỏe định kỳ; nhân viên phải đeo tạp dề, khẩu trang, mũ khi bán hàng; không sử dụng phụ gia và mầu thực phẩm; thức ăn phải được bày bán trên giá cao hơn 60 cm trong tủ kính và bao gói hợp vệ sinh và phải có dụng cụ đựng chất thải.

Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết, có tới 70 - 80% thức ăn đường phố, bao gồm cả quà vặt cổng trường, được xác định là bị nhiễm khuẩn như Ecoli - loại vi khuẩn gây tiêu chảy, bệnh đường ruột và khuẩn gây tả. Tình trạng mất an toàn thực phẩm trước các cổng trường học dù được cơ quan chức năng chấn chỉnh nhưng vẫn diễn ra, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa gia đình, nhà trường, học sinh. Trên hết là trách nhiệm nghề nghiệp, lương tâm của những người bán hàng và sự giám sát của các cơ quan chức năng. Thực phẩm là một loại hàng hóa đặc biệt, cần chú trọng các quy định về ATTP.

Theo Cục ATTP, nguyên nhân chính gây ra các vụ ngộ độc thực phẩm là do điều kiện thời tiết thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh, nhất là vi khuẩn gây bệnh đường ruột, động thực vật chứa độc tố tự nhiên (nấm độc, côn trùng, cây, quả rừng, thủy hải sản…); ô nhiễm môi trường và thiếu nước sạch để chế biến, vệ sinh dụng cụ. Mặt khác do quá trình chế biến, bảo quản nguyên liệu thực phẩm, thực phẩm chưa đúng cách cùng với ý thức chấp hành quy định về điều kiện bảo đảm ATTP của một số cơ sở sản xuất, chế biến thực phẩm chưa nghiêm…

Để bảo đảm ATTP, phòng chống ngộ độc thực phẩm, Cục ATTP đề nghị cơ quan chức năng, các địa phương tăng cường thanh, kiểm tra, giám sát ATTP. Trong đó tập trung vào các cơ sở chế biến suất ăn sẵn, bếp ăn tập thể tại khu công nghiệp, trường học và cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, thức ăn đường phố, nước uống đóng chai, đóng bình. Các đơn vị lưu ý biện pháp giám sát, hướng dẫn phù hợp đối với dịch vụ nấu ăn lưu động, các bữa ăn liên hoan, tiệc cưới, bữa cỗ đông người trên địa bàn quản lý.

Ngoài ra, Cục ATTP đề nghị các địa phương kiên quyết xử lý nghiêm, đình chỉ hoạt động cơ sở không bảo đảm điều kiện ATTP, đồng thời công khai kết quả xử lý vi phạm của tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm để cảnh báo kịp thời người sản xuất, kinh doanh và cộng đồng.